Dnia 5 stycznia 2010 roku Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu ogłosi wyrok w sprawie Jaremowicz przeciwko Polsce (skarga nr 24023/03).

Sprawa ma znaczenie precedensowe, gdyż po raz pierwszy Trybunał rozpatrzy czy więźniowie odbywający karę mogą ubiegać się o możliwość zawarcia związku małżeńskiego. Helsińska Fundacja Praw Człowieka przedstawiła w sprawie opinię przyjaciela sądu.

P. Jaremowicz w 2003 r.w trakcie pobytu w zakładzie karnym poznał i rozwinął znajomość ze skazaną odbywającą karę w tym samym zakładzie. Kiedy P. Jaremowicza przeniesiono do innego zakładu karnego, to złożył on wraz ze swoją narzeczoną wniosek do Ministra Sprawiedliwości o zezwolenie na zawarcie małżeństwa w więzieniu. Na wniosek ten odpowiedział odmownie Dyrektor Okręgowy Służby Więziennej. W odpowiedzi na skargę do Rzecznika Praw Obywatelskich Skarżący otrzymał odpowiedź, że jego związek zaczął się i rozwijał się w sposób nielegalny, poprzez przesyłanie grypsów i z punktu widzenia społecznej rehabilitacji skazanych nie jest godzien ochrony prawnej.

P. Jaremowicz zaskarżył decyzję odmawiającą mu prawa do zawarcia związku małżeńskiego jako niezgodną z art. 12 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, gwarantującym prawo do zawarcia małżeństwa i założenia rodziny oraz art. 13 Konwencji ustanawiającym prawo do skutecznego środka odwoławczego do właściwego organu państwowego, w przypadku gdy zostały naruszone prawa i wolności gwarantowane Konwencją.

Helsińska Fundacja Praw Człowieka podniosła w przedstawionej Trybunałowi "opinii przyjaciela sądu", że prawo do zawarcia związku małżeńskiego jest jednym z podstawowych praw gwarantowanych przez szereg umów międzynarodowych dotyczących praw człowieka, także przez Europejską Konwencję Praw Człowieka, co zostało potwierdzone w wielu wyrokach Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (np. F. Przeciwko Szwajcarii, skarga nr.11329/85, wyrok z dnia 18 grudnia 1987 r. par 32). Prawo do życia rodzinnego zostało wymienione także w stworzonym przez Trybunał katalogu praw, których przebywający w zakładzie karnym nie może być pozbawiony (Hirst przeciwko Wielkiej Brytanii, skarga nr. 24025/01, wyrok z dnia 6 października 2005 r., par 69). Trybunał stwierdził, że wszelkie ograniczenia prawa do życia rodzinnego, uznawanego za szczególne ważne ze względu na więzi społeczne tworzone przez rodzinę, muszą być explicite wymienione w akcie prawnym i muszą być oparte o racjonalne podstawy.





HFPC/AS