Trybunał Konstytucyjny orzekł, iż zakwestionowany przez połączone wnioski Rady Gminy Nieporęt i Rady Gminy Stopnica art. 90 ust. 2c ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty w zakresie, jest niezgodny z Konstytucją w zakresie w jakim nakazuje gminie pokrywać wyższe koszty dotacji związane z uczniem uczęszczającym do niepublicznego przedszkola, położonego na terenie innej gminy. Powyższe koszty dotacji muszą być wyższe aniżeli, koszty dotacji przysługujące przedszkolom niepublicznym, położonym na terenie gminy zobowiązanej. Niezgodność odnosi się do art. 16 ust. 2 i art. 167 ust. 1 konstytucji oraz z art. 3 ust. 1 Europejskiej Karty Samorządu Lokalnego, sporządzonej w Strasburgu dnia 15 października 1985 r.

Przepis w zakresie określonym w wyroku ma utracić traci moc obowiązującą z upływem 31 grudnia 2009 r.

W ustnych motywach wyroku, Trybunał Konstytucyjny podkreślił, że finansowanie przez gminę edukacji przedszkolnej mieszkańców, także tych, którzy korzystają z oferty placówek oświatowych ulokowanych na terenie innych gmin, pozostaje w zakresie realizowania przez gminę zadania własnego. Służy - jakkolwiek niebezpośrednio - zaspokajaniu bieżących potrzeb wspólnoty.

Sędziowie stwierdzili , że jeśli koszt refundowanej dotacji przekroczy koszt dotacji udzielanej przez gminę zobowiązaną "własnym" przedszkolom niepublicznym, to nadwyżka wynikająca z zastosowania wyższego wskaźnika procentowego (nie zaś z wyższych wydatków bieżących ponoszonych, w przeliczeniu na jednego ucznia, w przedszkolach publicznych innej gminy) jest obciążeniem finansowym nadmiernie ograniczającym swobodę gminy zobowiązanej do refundacji.

Zakwestionowany w tej sprawie art. 90 ust. 2c ustawy o systemie oświaty uznany został przez Trybunał za niekonstytucyjny jedynie w pewnym zakresie jego zastosowania. Utrata mocy obowiązującej, jako skutek orzeczenia Trybunału, nie dotknie zatem całego artykułu, który nadal, w dotychczasowym brzmieniu choć o zmodyfikowanej treści, pozostawał będzie elementem ustawy o systemie oświaty.

Trybunał zauważył, iż dziedzina prawa, do której zaliczyć trzeba zakwestionowany artykuł ustawy to prawo finansowe. Przepisy prawa określające zakres zobowiązań finansowych winny być kształtowane z dużą troską o ich precyzję i jasność. Rozliczenia między gminami, w tym zwłaszcza zasady ustalania wysokości kosztów, o których refundację gmina dotująca przedszkole niepubliczne może się ubiegać ze strony innej gminy, której mieszkańcy uczęszczali do tego przedszkola, stanowią sferę szczególnie newralgiczną. Ewentualna nieścisłość czy zawiłość regulacji może bowiem prowadzić do sporu między gminami lub stać się podstawą pociągnięcia do odpowiedzialności organów i osób odpowiedzialnych za stan finansów w danej jednostce samorządu terytorialnego.

KZ/TK

Zobacz także:

Niejasności w zakres źródeł dotacji przedszkoli

TK: Pracownik NIK-u ma prawo do pomocy profesjonalnego obrońcy w postępowaniu dyscyplinarnym