Aktualizacja Programu zintegrowanego zarządzania granicą w latach 2007-2013, przedłożona przez ministra spraw wewnętrznych i administracji.



Program został przyjęty przez Radę Ministrów we wrześniu 2007 r. Był kontynuacją „Strategii zintegrowanego zarządzania granicą w latach 2003-2005”. Oba dokumenty zawierały wykaz podstawowych zadań, które dostosowywały system zarządzania granicą państwową oraz działania służb granicznych do standardów Konwencji Wykonawczej do Układu z Schengen.

Wejście Polski do Strefy Schengen oznaczało zniesienie kontroli granicznej na granicach wewnętrznych: w grudniu 2007 r. na granicy lądowej, w marcu 2008 r. na lotniskach. W ten sposób granice: polsko-litewska, polsko-słowacka, polsko-czeska i polsko-niemiecka stały się granicami wewnętrznymi Strefy Schengen, a ich przekraczanie – bez względu na obywatelstwo – jest możliwe bez dokonywania odprawy granicznej osób.

Granice Polski z Rosją, Białorusią, Ukrainą oraz pas wód terytorialnych, a także lotniska międzynarodowe, od 1 maja 2004 r. mają charakter zewnętrznej granicy Unii Europejskiej. Ochrona tych granic nakłada na Polskę wymóg zagwarantowania bezpieczeństwa wszystkich państw członkowskich.

Obecnie system zarządzania granicą państwową stoi przed dużym wyzwaniem związanym z organizacją Mistrzostw Europy w piłce nożnej EURO 2012. Mecze będą rozgrywane w Polsce i na Ukrainie. W związku z tym oczekuje się masowego napływ kibiców zarówno z państw Unii Europejskiej, jak i z państw trzecich, którzy będą przekraczać granice zewnętrzną UE. Mimo że istniejąca obecnie infrastruktura przejść granicznych jest nowoczesna, to jednak gwałtowny wzrost liczby kibiców piłkarskich może spowodować utrudnienia na przejściach granicznych i wzrost czasu oczekiwania na granicy.

Na polsko-ukraińskim odcinku granicy państwowej trwa budowa dwóch nowych drogowych przejść: Budomierz-Hruszew i Dołhobyczów-Uhrynów. Oprócz tego prowadzone są prace modernizacyjne istniejących przejść granicznych. Priorytetowo będą traktowane najbardziej zaniedbane kolejowe przejścia graniczne, które wymagają gruntownej modernizacji i doposażenia w urządzenia i sprzęt niezbędny do obsługi wzmożonego ruchu towarowego i osobowego. Konieczna jest także rozbudowa infrastruktury połączeń drogowych.

Inwestycje drogowe, istotne dla EURO 2012, uwzględnione zostały w harmonogramie prac dotyczących organizacji mistrzostw. W celu zapobieżenia negatywnym skutkom masowych przekroczeń granicy przez kibiców planuje się wydzielenie specjalnych pasów ruchu dla zorganizowanych grup kibiców oraz zwiększenie liczby funkcjonariuszy Straży Granicznej i Służby Celnej na przejściach. Podczas kontroli granicznej osoby niepożądane oraz stanowiące zagrożenie dla bezpieczeństwa i porządku publicznego będą otrzymywały zakaz wjazdu do Polski.

W czasie trwania turnieju możliwe też będzie zorganizowanie wspólnej operacji koordynowanej przez Agencję FRONTEX. Oznacza to, że do ochrony granicy mogą zostać skierowani, w charakterze posiłków, funkcjonariusze służb granicznych z państw UE. Duże znaczenie będzie miała bezpośrednia współpraca ze służbami granicznymi Ukrainy i służbami innych państw, które będą brać udział w mistrzostwach. Niezbędna jest również ścisła współpraca z Policją, Strażą Ochrony Kolei i innymi służbami. Chodzi szczególnie o: zintensyfikowanie kontroli osób i środków transportu na głównych szlakach komunikacyjnych (w tym kolejowych) i drogach prowadzących do przejść granicznych. Istotna będzie również wymiana informacji pomiędzy podmiotami krajowymi i zagranicznymi, dotycząca np. poruszania się kibiców objętych zakazami stadionowymi i innymi ograniczeniami.

Zadania ujęte w programie, dotyczące zwiększenia efektywności i bezpieczeństwa granic zewnętrznych UE, będą finansowane m.in. z nowego instrumentu – Funduszu Granic Zewnętrznych. Ponadto infrastruktura przejść granicznych położonych na tej granicy może być objęta wsparciem finansowym ze środków Norweskiego Mechanizmu Finansowego oraz Europejskiego Instrumentu Sąsiedztwa i Partnerstwa.