W dniu 1 września 2008 roku Trybunał Konstytucyjny rozpozna skargę konstytucyjną Ludomiry Cz. dotyczącą zwrotu nieruchomości nabytych przez Skarb Państwa.

Trybunał Konstytucyjny orzeknie w sprawie zgodności art. 216 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami z art. 32 i art. 64 ust. 2 Konstytucji w zakresie, w jakim wyklucza odpowiednie stosowanie przepisów rozdziału 6 działu III tejże ustawy do nieruchomości przejętych lub nabytych na rzecz Skarbu Państwa na podstawie dekretu z dnia 7 kwietnia 1948 roku o wywłaszczeniu nieruchomości zajętych na cele użyteczności publicznej w okresie wojny 1939-1945.

Skarżąca wniosła o zwrot jednej trzeciej nieruchomości zajętej na podstawie dekretu z 7 kwietnia 1948 r. o wywłaszczeniu nieruchomości zajętych na cele użyteczności publicznej przez orzeczenie Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w 1951 r. Jako podstawę prawną wskazała ustawę z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. Obecnie nieruchomość stanowi własność gminy i nie jest wykorzystywana na cele przewidziane w dekrecie. Organ pierwszej instancji - starosta odmówił dokonania zwrotu nieruchomości. Decyzję tę uchylił organ odwoławczy, ale decyzją wojewody jednocześnie umorzył postępowanie z uwagi na fakt, że nieruchomość nie została przejęta w trybie przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami. W ustawie wyliczenie ma charakter enumeratywny niedopuszczalne jest więc stosowanie rozszerzającej wykładni. Wojewódzki sąd administracyjny i Naczelny Sąd Administracyjny oddaliły skargę. Zdaniem skarżącej kwestionowany przepis jest niezgodny z konstytucją, dlatego że wyklucza odpowiednie stosowanie przepisów rozdziału 6 działu III tej ustawy (tj. w zakresie w jakim uniemożliwia byłym właścicielom i ich następcom prawnym żądania zwrotu ich nieruchomości przejętych lub nabytych przez Skarb państwa) do nieruchomości przejętych lub nabytych na podstawie dekretu z 7 kwietnia 1948 r. Kwestionowany przepis wyróżnia i uprzywilejowuje właścicieli tych nieruchomości, które zostały przejęte lub nabyte w oparciu o enumeratywnie wymienione w tym przepisie akty prawne. Narusza to, zdaniem skarżącej, konstytucyjną zasadę równości oraz gwarancję ochrony własności.

Rozprawie będzie przewodniczyła sędzia TK Maria Gintowt-Jankowicz, a sprawozdawcą będzie wiceprezes TK Janusz Niemcewicz.

TK