Aleksandra Hulewicz, radca prawny, Kancelaria Prawna Chajec, Don-Siemion & Żyto (CDZ)

Ordynacja podatkowa przewiduje w art. 116 § 1, że za zaległości podatkowe spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji, spółki akcyjnej lub spółki akcyjnej w organizacji odpowiadają solidarnie całym swoim majątkiem członkowie jej zarządu, jeżeli egzekucja z majątku spółki okazała się w całości lub w części bezskuteczna.

Członkowie zarządu ponoszą odpowiedzialność za te zobowiązania podatkowe, których termin płatności upływał w okresie pełnienia przez nich funkcji członka zarządu oraz inne zaległości (wskazane w art. 52 ordynacji podatkowej) które powstały w czasie pełnienia tej funkcji.

Aby uwolnić się od odpowiedzialności za zobowiązania podatkowe spółki członek zarządu winien wykazać jedną z trzech podstawowych okoliczności:

  • złożył wniosek o ogłoszenie upadłości we właściwym czasie;
  • nie ponosi winy w niezłożeniu wniosku w ustawowym dwutygodniowym terminie;
  • wskazać mienie spółki z którego możliwe jest zaspokojenie zobowiązań podatkowych - wskazanie takiego majątku spółki czyni zbędnym poszukiwanie zaspokojenia u członków zarządu.

W sposób identyczny jak odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe jest uregulowana odpowiedzialność za zobowiązania z tytułu składek na ubezpieczenie społecznie, bowiem w ustawie o ubezpieczeniach społecznych art. 31 do należności z tytułu składek nakazuje stosować cytowany wyżej art. 116 ordynacji podatkowej.

Odpowiedzialność członka zarządu na gruncie art. 116 ordynacji podatkowej ma charakter osobisty i jest solidarna ze spółką oraz innymi członkami zarządu. Dodatkowo, organowi przysługuje prawo wyboru dłużnika, od którego może żądać zapłaty zaległości podatkowej, z chwilą powstania odpowiedzialności solidarnej osób trzecich, tj. wydania decyzji w tym przedmiocie.

Fakt, że dany członek zarządu nie zajmował się tym np. w ramach wewnętrznego podziału obowiązków pomiędzy członkami zarządu, nie będzie miał wpływu na zakres jego odpowiedzialności. Bierna postawa prawidłowo powołanego członka zarządu spółki może mieć tylko negatywne konsekwencje dla danej osoby, albowiem nie będzie mógł się on uwolnić od odpowiedzialności, wykazując, iż we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto postępowanie zapobiegające ogłoszeniu upadłości.