Wielu przedsiębiorców prowadzi działalność w formie spółki cywilnej. Zasady jej funkcjonowania określa kodeks cywilny. Czy spółkę cywilną można przekształcić się w spółkę jawną, która działa według reguł określonych w kodeksie spółek handlowych?
Istotą spółki cywilnej jest zobowiązanie się jej wspólników do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, a w szczególności przez wniesienie wkładów. Wynika to z regulacji art. 860 kodeksu cywilnego.
Obowiązujące przepisy przewidują możliwość przekształcenia spółki cywilnej w spółkę jawną. W tym celu wspólnicy spółki cywilnej muszą podjąć jednogłośnie stosowną uchwałę. Warto pamiętać, że przed dokonaniem zgłoszenia zmian do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) wspólnicy zobligowani są dostosować umowę spółki do wymogów przewidzianych dla spółki jawnej. Taka umowa powinna być zawarta na piśmie – pod rygorem nieważności.
Zgłoszenie przekształcenia do sądu rejestrowego, właściwego dla siedziby spółki jawnej (wskazanego już w jej umowie), wymaga podpisu wszystkich jego wspólników. Ponadto zgłoszenie to powinno określać następujące dane: firmę, siedzibę i adres, przedmiot działalności, nazwiska i imiona wspólników oraz ich adresy (adresy do doręczeń), nazwiska i imiona osób uprawnionych do reprezentacji spółki oraz sposób jej reprezentowania.
Z chwilą wpisu do KRS spółka cywilna staje się spółką jawną. Natomiast osoby wchodzące w skład spółki cywilnej stają się wspólnikami spółki jawnej. Wpis do KRS ma zatem charakter konstytutywny i z tą chwilą następuje przekształcenie spółki cywilnej w spółkę jawną. Przekształconemu podmiotowi przysługują wszystkie prawa i obowiązki stanowiące wspólny majątek uczestników dotychczasowej spółki cywilnej.
Spółka jawna wstępuje z mocy prawa w stosunki materialnoprawne spółki cywilnej (czyli jej wspólników). Warto też pamiętać, że spółka jawna wstępuje również w stosunki procesowe, przykładowo jako strona toczącego się już postępowania sądowego, ze wszelkimi uprawnieniami i obowiązkami przysługującymi stronie.

Anna Bajerska radca prawny, partner, Chałas i Wspólnicy Kancelaria Prawna