Fakt, że pełnomocnik został umocowany do kupna nieruchomości, nie oznacza jeszcze, że może skutecznie złożyć wniosek o wpis własności mocodawcy w księdze wieczystej – uchwalił Sąd Najwyższy.
Strony podpisały u notariusza umowę sprzedaży udziału w nieruchomości. Kupującego reprezentował pełnomocnik. Miał umocowanie na podstawie aktu notarialnego i obejmowało ono: zakup udziału we własności ziemi oraz dokonywanie wszelkich czynności związanych z zakupem części działki, w tym podpisanie wniosku wieczystoksięgowego.
Pełnomocnik kupującego złożył do wydziału ksiąg wieczystych sądu rejonowego wniosek o wpis w dziale II księgi wieczystej jego mocodawcy jako współwłaściciela. Sąd wezwał reprezentanta interesów nabywcy do wykazania, że należy on do kręgu osób, które zgodnie z art. 87 par. 1 kodeksu postępowania cywilnego mogą być pełnomocnikami procesowymi. W myśl przepisu do kręgu tych osób należą: adwokat lub radca prawny, a w sprawach własności przemysłowej także rzecznik patentowy, a ponadto osoba sprawująca zarząd majątkiem lub interesami strony oraz osoba pozostająca ze stroną w stałym stosunku zlecenia, jeżeli przedmiot sprawy wchodzi w zakres tego zlecenia, współuczestnik sporu, jak również rodzice, małżonek, rodzeństwo lub zstępni strony oraz osoby pozostające ze stroną w stosunku przysposobienia.
Pełnomocnik kupującego nie był ani profesjonalnym prawnikiem, ani nie spełniał pozostałych wymagań. Odpisał sądowi, że działa na podstawie pełnomocnictwa i to powinno wystarczyć. Sądowi nie wystarczyło i zwrócił wniosek.
Wnioskodawca zaskarżył to zarządzenie sądu. Podnosił, że to absurd, iż pełnomocnik na podstawie umocowania może skutecznie nabyć część działki w imieniu i na rzecz mocodawcy, ale już nie może złożyć wniosku o wpis w księdze wieczystej prawa własności. Sprawa trafiła do sądu okręgowego, który nabrał wątpliwości. Sporne kwestie dotyczyły tego, czy pełnomocnik reprezentujący stronę czynności prawnej zawartej w formie aktu notarialnego, który w swej treści zawiera przeniesienie prawa ujawnionego w księdze wieczystej, może skutecznie złożyć wniosek o wpis prawa własności, jeżeli nie spełnia wymogów określonych w przepisach postępowania cywilnego.
Sąd Najwyższy stwierdził, że nie. Uchwalił, że pełnomocnikiem w sprawach o dokonanie wpisu w księdze wieczystej może być wyłącznie osoba spełniająca wymagania przewidziane w art. 87 k.p.c.

ORZECZNICTWO

Uchwała Sądu Najwyższego z 22 maja 2013 r., sygn. akt III CZP 17/13.