Święta są niepowtarzalną okazją do odbywania spotkań w gronie rodzinnym. Siedząc przy stole wypełnionym smakołykami i alkoholami, łatwo jednak można zapomnieć o tym, że nawet po niewielkiej ilości alkoholu kierowcom nie wolno prowadzić pojazdów.

Niestety, jazda pod wpływem alkoholu należy do najczęstszych przewinień polskich kierowców. Szczególne nasilenie widać zwłaszcza podczas długich weekendów i okresów świątecznych. W tych okresach jest więcej okazji do spotkań z rodziną i znajomymi, a spotkaniom tym najczęściej towarzyszy alkohol.

Kierowcy wsiadają za kółko zaraz po wypiciu alkoholu, ale równie często i na tzw. kacu (warto wiedzieć, że policja jazdę na kacu traktuje tak samo, jak jazdę po wypiciu kilku kieliszków).

Od czego zależy odpowiedzialność sprawcy za prowadzenie pojazdu po spożyciu alkoholu?

Przede wszystkim bierze się pod uwagę następujące czynniki:

• Zawartość alkoholu w organizmie

Stan po użyciu alkoholu zachodzi, gdy zawartość alkoholu w organizmie wynosi lub prowadzi do stężenia we krwi od 0,2 ‰ do 0,5 ‰ alkoholu, albo obecności w wydychanym powietrzu od 0,1 mg do 0,25 mg alkoholu w 1 dm3

Stan nietrzeźwości zachodzi, gdy zawartość alkoholu we krwi przekracza 0,5 ‰ albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość, lub zawartość alkoholu w 1 dm3 wydychanego powietrza przekracza 0,25 mg albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość

• Rodzaj prowadzonego pojazdu

Inne sankcje czekają kierowców, którzy prowadzili pojazd mechaniczny, np. samochód, inne zaś gdy poruszali się pojazdem niemechanicznym, np. rowerem.

Projekt nowelizacji prawa karnego zakłada, że odpowiedzialność za prowadzenie w stanie nietrzeźwości pojazdu roweru zostanie przeniesiona na poziom kodeksu wykroczeń

• Miejsce prowadzenia pojazdu

Pamiętajmy, że do przestępstwa prowadzenia pojazdu mechanicznego pod wpływem alkoholu dochodzi bez względu na to, czy pojazd ten jest prowadzony na drodze publicznej czy poza nią (w związku z tym, jeśli kierowca zostanie przyłapany na jeździe w stanie nietrzeźwości nawet na własnym podjeździe i tak może zostać skazany za przestępstwo).

Przestępstwo albo wykroczenie

W Polsce zabronione jest kierowanie pojazdem w stanie po użyciu i stanie nietrzeźwości – i w zależności od poziomu spożytego alkoholu jazda pod wpływem może być uznana za przestępstwo lub wykroczenie.

Przestępstwo

Z kodeksu karnego wynika, że kierowca, który znajdując się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym popełnia przestępstwo.

Warto wiedzieć, że mamy tutaj do czynienia z przestępstwem bezskutkowym – już sam fakt prowadzenia pojazdu pod wpływem niedozwolonych substancji wypełnia znamiona przestępstwa i może zostać uznany za podstawę do skazania.

Kierowca może zostać ukarany za prowadzenie pojazdu pod wpływem alkoholu także wówczas, gdy już zdążył zaparkować na parkingu.
Jednak takie sytuacje mogą mieć miejsce wówczas, gdy wcześniej policja otrzyma informację o tym, że kierowca prowadził pod wpływem alkoholu.

Za jazdę w stanie nietrzeźwości kodeks przewiduje następujące kary:

• grzywny, kary ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2 – za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym;

• grzywny, kary ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do 1 roku – za prowadzenie innego niż mechaniczny pojazdu (np. roweru) na drodze publicznej lub w strefie zamieszkania;

• szczególną karę pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5 – w wypadkach recydywy, czyli ponownego popełnienia tego przestępstwa lub spowodowanie wypadku samochodowego przez nietrzeźwego kierowcę.

Oprócz wymienionych kar sąd nakłada na nietrzeźwego kierowcę środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych.

Miejmy także na uwadze fakt, że w związku z nowelizacją kodeksu karnego z czerwca 2010 r. sądy mają obowiązek orzec zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na zawsze, gdy następstwem wypadku komunikacyjnego z udziałem nietrzeźwego kierowcy jest śmierć innej osoby lub ciężki uszczerbek na zdrowiu oraz wówczas, gdy sprawca zbiegł z miejsca zdarzenia.

Kodeks wykroczeń

Jeżeli podczas kontroli na zawartość alkoholu okaże się, że kierowca znajduje się w stanie spożycia alkoholu, będzie on odpowiadał jak za wykroczenie.

Artykuł 87 kodeksu wykroczeń określa tutaj pulę kar, jakie mogą zostać wymierzone:

• kara aresztu lub grzywny, nie niższej niż 50 zł, w praktyce orzekana kara finansowa jest znacznie wyższa.

• kara aresztu, która nie może przekroczyć 14 dni, ewentualnie sąd może orzec karę grzywny - jeżeli prowadzony pojazd nie jest pojazdem mechanicznym, lecz porusza się po drodze publicznej lub w strefie zamieszkania.

Zanim więc zdecydujemy się wsiąść za kierownicę pojazdu po wypiciu alkoholu warto zastanowić się nad możliwymi skutkami.

Pamiętajmy, że ryzykujemy nie tylko swoim życiem, ale i innych uczestników ruchu.

Podstawa prawna
Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi
Kodeks karny
Kodeks postępowania karnego