Sejmowa komisja sprawiedliwości zaakceptowała we wtorek rządowy projekt nowelizacji ustaw o Krajowym Rejestrze Karnym i o Krajowym Rejestrze Sądowym, której celem jest ułatwienie i przyspieszenie obiegu dokumentów między rejestrem karnym a sądem rejestrowym.

Resort sprawiedliwości przygotował ten projekt na kanwie sprawy Amber Gold, gdy okazało się, że szef Amber Gold Marcin P. pozostawał we władzach spółki mimo wyroków skazujących - co powinno było skutkować wykreśleniem go z władz tej spółki. W wyniku kontroli okazało się, że były problemy z przekazywaniem tej informacji o skazaniu między sądami, Krajowym Rejestrem Karnym (KRK) i Krajowym Rejestrem Sądowym (KRS). Wyszło też na jaw, że sąd rejestrowy w rzeczywistości nie dysponował narzędziami prawnymi pozwalającymi weryfikować oświadczenia składane przez członków zarządów spółek.

Sejmowa komisja debatowała nad projektem prawie dwie godziny. Odrzucono propozycję posła PiS Andrzeja Jaworskiego, by do rozpatrzenia projektu aktu prawnego powołać podkomisję i prace zakończono jeszcze we wtorek; tak więc projekt będzie mógł zostać poddany debacie na najbliższym posiedzeniu Sejmu.

Dotychczasową wymianę dokumentów papierowych (przesyłanych pocztą) ma zastąpić wymiana przez system teleinformatyczny. W systemie tym będą przesyłane: karty rejestracyjne karne, zawiadomienia, informacje o ponownym skazaniu, zawiadomienia o udzieleniu skazanemu zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym (system dozoru elektronicznego). Początkowo ma funkcjonować zarówno obieg dokumentów papierowych, który z biegiem czasu - planuje się, że do końca 2015 r. - zastąpi obieg teleinformatyczny.

Według projektowanych zmian dokumenty przekazywane przez system teleinformatyczny będą uwierzytelnione sądowym podpisem elektronicznym. W tym zakresie zostaną przygotowane odpowiednie przepisy o wyposażeniu pracowników sądów w podpis weryfikowany specjalnym certyfikatem. Możliwe będzie również stosowanie bezpłatnego profilu zaufanego ePUAP.

Dzięki tym zmianom sąd rejestrowy - wpisując do KRS nową spółkę i członków jej organów (zarząd, rada nadzorcza) lub dokonując zmian w jej składzie - będzie mógł otrzymać drogą elektroniczną informacje z KRK o skazaniach osób kandydujących do władz. Sąd rejestrowy otrzyma z KRK informacje o skazaniu osoby wpisanej już do Krajowego Rejestru Sądowego lub o orzeczonym wobec takiej osoby zakazie prowadzenia działalności gospodarczej.

Zgodnie z obecnie obowiązującym prawem sądy rejestrowe przed dokonaniem wpisu do KRS (w przypadku braku uzasadnionych wątpliwości) nie mają obowiązku weryfikacji spełniania wymogów niekaralności osób przewidzianego w określonych ustawach.

W projekcie przewidziano dwa sposoby komunikowania się KRS z KRK. Pierwszy - polegać ma na weryfikacji danych osobowych przekazywanych przez KRS do KRK już na etapie wpisu podmiotu do rejestru lub przy dokonywaniu zmian osobowych w organach podmiotu wpisanego do KRS. W tym przypadku weryfikacja nastąpi na podstawie żądania kierowanego automatycznie do KRK.

Drugi sposób będzie się odnosić do przekazywania informacji o osobach już figurujących w KRS-ie. Po prawomocnym skazaniu odpowiednia informacja z KRK trafiałaby do KRS, który dzięki temu mógłby z urzędu rozpocząć odpowiednią procedurę wymuszającą zmiany w zarządzie danej spółki.