Pani Krystyna wynajęła mieszkanie młodemu mężczyźnie. Początkowo sprawił na niej dobre wrażenie. Tak dobre, że nie wzięła nawet kaucji. Szybko jednak okazało się, że jest oszustem. Minął już drugi miesiąc, a nie dość, że nie zapłacił jeszcze umówionej kwoty za wynajęcie lokalu, to nie płaci za czynsz, gaz ani za energię elektryczną.
Te zobowiązania były po jego stronie, zgodnie z umową, która zawarł z panią Krystyną na czas nieokreślony. – W połowie drugiego miesiąca, widząc, że nie zamierza płacić, wypowiedziałam mu umowę najmu w trybie natychmiastowym – opowiada właścicielka mieszkania.
– Niestety, nie tylko się nie wyprowadził, ale sprowadził do mojego mieszkania partnerkę, która jest w widocznej ciąży. Mam w związku z tym trzy pytania. Przede wszystkim jak się pozbyć lokatorów, którzy nie płacą? Czy mogę wpisać młodego człowieka na listę dłużników? Jak uniknąć podobnej sytuacji w przyszłości? – pyta nasza czytelniczka.
Niestety, pani Krystyna ma poważny kłopot i czeka ją długa droga. Dostarczyła już nieuczciwemu lokatorowi wypowiedzenie umowy najmu. Jest ono skuteczne, bo zachowała formę pisemną i określiła przyczynę wypowiedzenia: niewywiązywanie się przez najemcę z warunków finansowych.
W efekcie jej działań młody człowiek powinien lokal opuścić, ale co wtedy, gdy tego zrobić nie chce?
Pani Krystynie przysługuje przeciwko najemcy roszczenie o opróżnienie i wydanie lokalu (eksmisję). Musi teraz złożyć pozew przeciwko osobom zajmującym mieszkanie bez tytułu prawnego do sądu właściwego ze względu adres lokalu.
Gdy uzyska tytuł wykonawczy, czyli wyrok eksmisyjny z klauzulą wykonalności, będzie mogła skierować sprawę do komornika. Ten rozpocznie postępowanie egzekucyjne mające na celu opróżnienie i oddanie lokalu właścicielce.
Nasza czytelniczka może również postarać się o wpisanie najemcy do rejestru dłużników, jednak dopiero wtedy, gdy uzyska przeciwko niemu tytuł wykonawczy stwierdzający zobowiązanie. Jak może uniknąć kłopotów w przyszłości?
Nie ma jednej recepty na znalezienie uczciwych lokatorów. Pewnym zabezpieczeniem dla właścicieli mieszkań są przepisy dotyczące najmu okazjonalnego. Taka umowa o wynajem mieszkania zawiera oświadczenie o poddaniu się dobrowolnej egzekucji, czyli zobowiązanie najemcy do opuszczenia lokalu w przypadku zadłużenia.

Podstawa prawna
Art. 14 i 16 ustawy z 9 kwietnia 2010 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych (Dz.U. z 2010 r. nr 81, poz. 530 ze zm.).
Art. 19 a-e ustawy z 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz.U. z 2001 nr 71, poz. 733 ze zm.).
Art. 1 ustawy z 17 grudnia 2009 r. o zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego i oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2010 r. nr 3, poz. 13).




Maciej Kijas, adwokat, właściciel kancelarii prawnej
Instytucję najmu okazjonalnego lokalu wprowadzono ustawą z 17 grudnia 2009 r. o zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów.
Rozwiązania przewidziane tą regulacją poprawiają sytuację prawną właściciela wynajmowanego lokalu.
Ustawa przewiduje znaczne ułatwienia w zakresie możliwości uzyskania tytułu wykonawczego przeciwko najemcy.
Właściciel dysponuje notarialnym oświadczeniem najemcy, w którym poddał się on egzekucji i zobowiązał się do opróżnienia i wydania lokalu używanego na podstawie umowy najmu okazjonalnego.
Jeśli najemca nie płaci zobowiązań, właściciel może wezwać go do opróżnienia lokalu w określonym terminie.
Gdy najemca nie zastosuje się do oczekiwań, właściciel może skierować do sądu wniosek o nadanie klauzuli wykonalności aktowi notarialnemu zawierającemu oświadczenie najemcy o poddaniu się egzekucji.
To znacznie przyspiesza czas uzyskania tytułu wykonawczego, a dopiero po jego uzyskaniu właściciel może skierować sprawę do komornika sądowego.