Dziś Senat zdecyduje, czy zrównać uprawnienia więźniów dozorowanych z osadzonymi. Osoby odbywające karę pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego będą mogły starać się o warunkowe przedterminowe zwolnienie.
Między innymi taki zapis znalazł się w nowelizacji ustawy o wykonywaniu kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym w systemie dozoru elektronicznego (t.j. Dz.U. z 2010 r. nr 142, poz. 960 ze zm.), nad którą wczoraj obradował Senat. Dziś odbyć ma się głosowanie.

Jednolite zasady

Opisywane rozwiązanie ma zapewnić realizację konstytucyjnej zasady równości wobec prawa. Obecnie bowiem o warunkowe przedterminowe zwolnienie ubiegać się mogą jedynie ci więźniowie, którzy odbywają karę pozbawienia wolności w warunkach izolacji więziennej.
– W istocie brak było uzasadnionych przyczyn do wyłączenia stosowania tego środka probacyjnego wobec skazanych, odbywających karę w systemie dozoru elektronicznego. Wydaje się wręcz, że wiarygodna ocena, czy skazany po zwolnieniu będzie przestrzegał porządku prawnego, musi być możliwa tym bardziej wówczas, gdy skazany nie odbywa kary w warunkach pełnej izolacji – wskazuje adwokat Zbigniew Barwina z kancelarii Kaczor Klimczyk Pucher Wypiór.
Jego zdaniem możliwość warunkowego przedterminowego zwolnienia podniesie w oczach skazanych atrakcyjność nowego systemu wykonywania kary pozbawienia wolności.
– Ponieważ ustawa o wykonywaniu kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym w systemie dozoru elektronicznego jest w pewnym sensie projektem pilotażowym i obowiązywać ma do 31 sierpnia 2014 r., zmiana może pociągnąć za sobą objęcie tym systemem szerszego grona skazanych – zauważa mecenas Zbigniew Barwina.
Jak wskazywano bowiem podczas prac w Senacie, obecnie opisywany system wykorzystywany jest jedynie w 46 proc.
Senator sprawozdawca Ryszard Knosala podczas debaty nad projektem wskazywał, że obecnie karę w systemie dozoru elektronicznego odbywa 3421 skazanych. Liczba ta mogłaby jednak zostać zwiększona, gdyby więcej sądów korzystało z możliwości orzekania tego środka.
W śród sądów apelacyjnych, które aktywnie wydają zezwolenia na odbycie kary w systemie dozoru elektronicznego, wymienił sądy w Białymstoku, Gdańsku oraz w Poznaniu. Do sądów wydających najmniej zezwoleń należą zaś sądy w Warszawie, Wrocławiu, Rzeszowie oraz w Szczecinie.

Nowe zasady dozoru elektronicznego
Skazany będzie mógł ubiegać się o wykonywanie kary w systemie dozoru, jeśli:
● orzeczono wobec niego karę pozbawienia wolności nieprzekraczającą jednego roku,
● jest to wystarczające dla osiągnięcia celów kary,
● skazany posiada określone miejsce stałego pobytu,
● osoby pełnoletnie zamieszkujące wspólnie ze skazanym wyraziły zgodę na to, żeby odbywał karę w trybie dozoru,
● odbywaniu kary w tym trybie nie stoją na przeszkodzie możliwości m.in. techniczno-organizacyjne czy warunki mieszkaniowe.





Zmiany techniczne

Nowelizacja dokonuje również rozróżnienia ogólnych warunków zastosowania dozoru elektronicznego w zależności od tego, czy skazany zaczyna w ten sposób wykonywanie kary, czy też kontynuuje jej wykonywanie.Skazanemu, który rozpoczął wykonywanie kary w zakładzie karnym, będzie można udzielić zezwolenia na odbycie kary w systemie dozoru, jeżeli jego postawa i zachowanie w trakcie przebywania w więzieniu wskazywały na to, że jego umieszczenie w izolacji nie jest konieczne.
Znowelizowane przepisy dają również więcej uprawnień kuratorom sądowym – będą oni mogli składać wnioski w sprawie np. warunkowego zwolnienia skazanego czy nałożenia na niego określonych obowiązków (naprawienia szkody czy przeproszenia pokrzywdzonego).
Podczas prac nad zmianą ustawy uwagi do niej wniosła komisja praw człowieka, praworządności i petycji. Proponuje ona nadanie skazanym na dozór uprawnień do świadczeń z pomocy społecznej.