Od nowego roku Polak, który prowadzi firmę wyłącznie za granicą, uzyska status przedsiębiorcy zagranicznego.
Obywatel polski będzie mógł więc założyć oddział w kraju bez potrzeby rejestracji w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i załatwiania formalności w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych czy urzędzie skarbowym.

Zmiany korzystne dla polskich obywateli

Do tej pory przepisy ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej za przedsiębiorcę zagranicznego uważały cudzoziemca, który wykonywał działalność gospodarczą poza granicami Polski. Jedynie firmy prowadzone przez takie osoby miały prawo w Polsce tworzyć swoje oddziały i prowadzić w nich działalność produkcyjną. Przedsiębiorcy zagraniczni mogli też tworzyć przedstawicielstwa i wykonywać w nich działalność reklamową czy promocyjną firmy zagranicznej.
Zmiany korzystne dla Polaków wprowadziła ustawa z 16 września 2011 r. o redukcji niektórych obowiązków obywateli i przedsiębiorców (Dz.U. nr 232, poz. 1378), która wejdzie w życie 1. stycznia 2012 r. Zawarta w noweli definicja zagranicznego przedsiębiorcy objęła również obywatela polskiego, który wykonuje działalność gospodarczą za granicą. Przepis ustawy o swobodzie działalności gospodarczej w dotychczasowym brzmieniu był sprzeczny z unormowaniami zawartymi w Traktacie o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (Dz.Urz. UE C 83/ 47), który dotyczył swobody przedsiębiorczości i zakazywał wprowadzania ograniczeń przy tworzeniu oddziałów, filii oraz agencji przez obywateli krajów Unii Europejskiej w innym państwie.

Zakładanie oddziału krajowego

Od nowego roku Polak mający status przedsiębiorcy zagranicznego będzie miał takie same uprawnienia i obowiązki jak pozostali przedsiębiorcy będący cudzoziemcami.
W utworzonym w kraju oddziale będzie mógł produkować wyłącznie takie wyroby, co w swojej firmie działającej za granicą. Będzie też musiał powołać w nim osobę upoważnioną do reprezentowania go. Do oznaczenia krajowego oddziału powinien używać oryginalnej nazwy przedsiębiorcy zagranicznego wraz z przetłumaczoną na język polski jego formą prawną. Do nazwy dodać musi wyrazy „oddział w Polsce”. Dla oddziału będzie też prowadził oddzielną rachunkowość w języku polskim. Nie musi natomiast rejestrować go w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, dokonywać zgłoszeń do ZUS i dopełniać formalności związanych z płaceniem podatków dochodowych w urzędzie skarbowym.
Zgodnie z nowymi przepisami minister gospodarki będzie jednak mógł zakazać mu wykonywania działalności gospodarczej w ramach oddziału, np. wówczas, gdy oddział będzie rażąco naruszał prawo polskie, nastąpi likwidacja przedsiębiorcy, utraci on prawo wykonywania działalności gospodarczej, bądź też jego działalność zagrażać będzie bezpieczeństwu i obronności państwa. W takich przypadkach nastąpi likwidacja oddziału.
Nowe przepisy przewidują również, że likwidacja oddziału decyzją samego przedsiębiorcy odbywać się ma zgodnie z przepisami kodeksu spółek handlowych o likwidacji spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Zakładanie przedstawicielstwa

Przedsiębiorca zagraniczny może też w Polsce utworzyć przedstawicielstwo i wpisać je do rejestru przedstawicielstw. Od nowego roku zmienią się niektóre dane, które musi ująć we wniosku: powinien podać między innymi adres siedziby głównej przedstawicielstwa na terenie Polski, w której przechowywane są oryginały dokumentów związane z jego działalnością.
Przedsiębiorca nie będzie już musiał do wniosku dołączać dokumentu potwierdzającego tytuł prawny do nieruchomości, w której będzie wykonywana działalność, lecz wystarczy, że przedstawi uwierzytelnioną kopię dokumentu uprawniającego go do wykorzystywania lokalu lub nieruchomości na potrzeby siedziby głównej przedstawicielstwa.

W oddziale można produkować tylko takie wyroby jak w firmie działającej za granicą

Podstawa prawna
Ustawa z 16 września 2011 r. o redukcji obowiązków obywateli i przedsiębiorców (Dz.U. nr 232, poz. 1378.).