Z ważnych powodów można żądać ustanowienia rozdzielności majątkowej przez sąd. Jest to możliwe np. w sytuacji faktycznej separacji małżonków.
Pani Ewelina z Warszawy zwróciła się do redakcji z pytaniem, kiedy i pod jakimi warunkami można żądać ustanowienia rozdzielności majątkowej przez sąd.
– Kto może wystąpić z takim żądaniem i czy sąd może orzec rozdzielność z datą wsteczną – pyta czytelniczka.
Jeżeli w małżeństwie panuje ustrój wspólności majątkowej, trwa on w zasadzie tak długo, jak sam związek – tj. do momentu śmierci jednego z małżonków lub orzeczenia rozwodu. Ustanie wspólności powoduje także sądowe orzeczenie o separacji – wyjaśnia radca prawny Maciej M. Bogucki z Kancelarii Mamiński & Wspólnicy.
Od zasady trwałości majątku wspólnego są jednakże wyjątki.
– Zawarcie umowy majątkowej jest bowiem możliwe także pomiędzy małżonkami. Do tego konieczna jest jednak zgodna wola małżonków – mówi radca prawny Maciej M. Bogucki.
Z ważnych powodów można żądać ustanowienia rozdzielności majątkowej także przez sąd. Ustawodawca pojęcia „ważne powody” nie zdefiniował, niemniej w doktrynie i judykaturze wypracowano podgląd, zgodnie z którym przez pojęcie to należy rozumieć w szczególności: trwonienie majątku, alkoholizm, narkomanię, hazard, brak przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny – słowem okoliczności zagrażające materialnym podstawom bytu rodziny – tłumaczy radca prawny Maciej M. Bogucki.
Ekspert dodaje, że ważnym powodem może być również faktyczna separacja małżonków, skutkująca brakiem możliwości współdziałania w zarządzaniu majątkiem lub istniejący pomiędzy małżonkami i niemożliwy do przezwyciężenia konflikt co do sposobu zarządzania nim.
Z żądaniem sądowego zniesienia współwłasności może wystąpić każdy z małżonków i prokurator.
– Uprawnienie to przysługuje także wierzycielowi jednego z małżonków, o ile posiada tytuł wykonawczy przeciwko małżonkowi, a zaspokojenie wierzytelności zależy od zniesienia współwłasności. W razie uwzględnienia żądania zniesienie współwłasności następuje w dacie określonej przez sąd w sentencji orzeczenia, mieszczącej się w przedziale pomiędzy datą wytoczenia powództwa a datą wydania wyroku. Jeżeli sentencja nie zawiera wskazania daty – z dniem wydania orzeczenia – wyjaśnia radca prawny Maciej M. Bogucki.
W wyjątkowych, szczególnie uzasadnionych przypadkach, sąd ma także prawo orzec ustanie wspólności majątkowej w dacie poprzedzającej dzień wytoczenia powództwa.
– Takim przypadkiem może być np. wieloletnia faktyczna separacja małżonków. Zawsze jednak w takiej sytuacji sąd będzie badał, czy wskazanie daty wcześniejszej niż data złożenia pozwu nie narazi na szkodę wierzycieli któregoś z małżonków – dodaje radca prawny Maciej M. Bogucki.
Ważne!
W wyjątkowych przypadkach sąd może orzec rozdzielność majątkową w dacie poprzedzającej dzień wytoczenia powództwa
Podstawa prawna
Art. 58 ustawy z 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. nr 9, poz. 59 ze zm.).