Przedmiotem wkładu do spółki cywilnej może być prawo własności, użytkowanie wieczyste albo spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu.
Czytelnik chce zawiązać spółkę cywilną.
– Czy mogę wnieść jako wkład do spółki prawo własności nieruchomości – pyta pan Janusz z Warszawy.
Ma wątpliwości, w jakiej formie powinna być zawarta umowa spółki, jeśli jako wkład wnoszona jest nieruchomość.
Spółka cywilna jest stosunkiem cywilnoprawnym powstającym w wyniku zawarcia umowy przez wspólników dążących do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego. Wspólnicy działają w sposób oznaczony w szczególności poprzez wniesienie wkładów.
– Spółka cywilna stanowi aktualnie w obrocie gospodarczym jedną z często wybieranych form prowadzenia działalności gospodarczej w mniejszym rozmiarze – wyjaśnia prawnik Agnieszka Grzywka z kancelarii radcy prawnego Małgorzaty Sobol.

Postanowienia umowy

W przeciwieństwie do spółek handlowych wniesienie wkładu do spółki cywilnej nie jest obowiązkiem każdego wspólnika.
– Powstanie tego obowiązku uzależnione jest od postanowień umowy spółki. W związku z czym zobowiązanym do wniesienia wkładu może być każdy wspólnik albo tylko niektórzy, a nawet żaden – co jednak budzi wątpliwości doktryny – dodaje prawnik Agnieszka Grzywka.
Zobowiązanie wspólnika do wniesienia wkładu wynika z umowy spółki. Zgodnie z art. 861 kodeku cywilnego wkład wspólnika może polegać na wniesieniu do spółki własności lub innych praw albo na świadczeniu usług.
– Spółka cywilna nie posiada osobowości prawnej, toteż majątek powstały w wyniku wniesionych wkładów nie będzie majątkiem spółki, lecz wspólnym majątkiem wspólników objętym wspólnością łączną – wyjaśnia prawnik Agnieszka Grzywka. I dodaje, że wniesienie przez wspólnika wkładu na własność skutkuje przejściem własności przedmiotu wkładu także na pozostałych wspólników, toteż wspólnik wnoszący wkład nie jest już jego wyłącznym właścicielem, a staje się współuprawnionym wraz z pozostałymi wspólnikami. Warto zaznaczyć, że jeżeli wkład wspólnika jest w postaci własności rzeczy, stosuje się odpowiednio przepisy o sprzedaży, np. dotyczące odpowiedzialności z tytułu rękojmi za wady.

Nie tylko własność

W odniesieniu do nieruchomości wkładem do spółki o charakterze majątkowym nie musi być jedynie własność nieruchomości.
– Może to być również prawo użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej, gdzie warunkiem koniecznym przeniesienia prawa jest wpis do księgi wieczystej. Ma on charakter konstytutywny – tłumaczy prawnik Agnieszka Grzywka.
Ekspert dodaje, że w doktrynie przyjmuje się także za możliwe wniesienie wkładu w postaci prawa rzeczowego niezbywalnego – użytkowania. W takiej sytuacji nie wnosi się do spółki niezbywalnego prawa, ale uprawnienie do używania. Przedmiotem wkładu do spółki może być także prawo rzeczowe zbywalne – własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu. Wnoszonym przez wspólnika wkładem może być również uprawnienie powstałe ze stosunków obligacyjnych, takich jak najem czy dzierżawa.
– Warto zaznaczyć, że jeżeli wspólnik jest najemcą, musi uzyskać zgodę właściciela lokalu na wniesienie takiego wkładu do spółki – dodaje prawnik Agnieszka Grzywka.
PRZYKŁAD
Wkład nieruchomości do spółki wymaga formy aktu notarialnego
Kodeks cywilny przewiduje dla spółki cywilnej jedynie formę pisemną. Jednak w sytuacji gdy umowa zobowiązująca do przeniesienia prawa wymaga zachowania szczególnej formy, umowa spółki zawierająca postanowienie dotyczące wniesienia wkładu w postaci takiego prawa powinna również zostać zawarta w tej formie. Zatem gdy wkładem jest własność nieruchomości, konieczne jest zawarcie umowy spółki w formie aktu notarialnego.
Podstawa prawna
Art. 680 – 861 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93 z późn. zm.).