Celnicy lub funkcjonariusze straży granicznej sprawdzą na granicy wiek wywożonego z Polski zabytku, jego wycenę, a także fakturę zakupu.

Sylwia Stelmachowska z Ministerstwa Finansów wyjaśnia, że pozwolenia na wywóz za granicę wymagają zabytki zaliczane do jednej z następujących kategorii:

● zabytki archeologiczne, które mają więcej niż 100 lat i wchodzą w skład zbiorów archeologicznych,

● elementy będące integralną częścią zabytków architektury, wystroju wnętrz, pomników, posągów i dzieł rzemiosła artystycznego, które mają więcej niż 100 lat,

● wykonane dowolną techniką i na dowolnym materiale dzieła malarstwa, które mają więcej niż 50 lat i ich wartość jest wyższa niż 40 tys. zł,

● wykonane na dowolnym materiale akwarele, gwasze i pastele, które mają więcej niż 50 lat i ich wartość jest wyższa niż 16 tys. zł,

● oryginalne rzeźby, posągi lub ich kopie wykonane tą samą techniką co oryginał, które mają więcej niż 50 lat i ich wartość jest wyższa niż 20 tys. zł.

Ograniczenia dotyczą też fotografii, filmów, książek, map, środków transportu, których wiek oraz wartość przekraczają określone progi.

Sylwia Stelmachowska wyjaśnia, że organ celny lub Straż Graniczna mogą zażądać od osoby dokonującej wywozu zabytku okazania dokumentu potwierdzającego, że wywożony zabytek nie wymaga pozwolenia. Powinno wynikać z niego, że wiek lub wartość zabytku nie przekraczają wskazanych progów (może to być np. ocena wskazująca czas powstania lub wycena wystawiona przez wyspecjalizowane instytucje, faktura zakupu).

Na przywóz zabytków nie jest wymagane uzyskanie pozwolenia. Jeśli jednak – jak zastrzega Sylwia Stelmachowska – taki przywóz dokonywany jest z państw nienależących do Unii Europejskiej, to należy go zgłosić w urzędzie celnym w celu objęcia przedmiotu procedurą dopuszczenia do obrotu lub inną procedurą celną.