W przypadku gdy podjęto uchwałę o dobrowolnym umorzeniu zajętych udziałów jednego ze wspólników bez wynagrodzenia za jego zgodą, niezaspokojony wierzyciel może wytoczyć powództwo o stwierdzenie nieważności takiej uchwały
Z mocy zajęcia wierzyciel może wykonywać wszelkie uprawnienia majątkowe dłużnika wynikające z zajętego prawa, które są niezbędne do zaspokojenia wierzyciela w drodze egzekucji, może również podejmować wszelkie działania, które są niezbędne do zachowania prawa (art. 9102 par. 1 kodeksu postępowania cywilnego).
Zatem wierzyciel jest uprawniony do wykonywania wszelkich uprawnień majątkowych z zajętego prawa oraz podejmowania wszelkich działań zachowawczych, a więc działań, które są niezbędne do zachowania zajętego na jego rzecz prawa.

Zajęcie udziałów

Jednak z mocy egzekucyjnego zajęcia udziałów dłużnika w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością wierzyciel nie może wykonywać uprawnień do uczestnictwa w zgromadzeniu wspólników i do głosowania nad uchwałami podejmowanymi przez wspólników. Bowiem o ile przyznanie wierzycielowi możliwości wykonywania uprawnień zwanych tradycyjnie prawami majątkowymi jest w pełni uzasadnione w celu zajęcia udziałów, o tyle przyznanie wierzycielowi takiej możliwości co do uprawnień nazywanych korporacyjnymi nie miałoby takiego uzasadnienia i godziłoby w godne ochrony interesy wspólników – zarówno tego, którego udziały zostały zajęte, jak i pozostałych (SN z 14.09.2005 r., III CZP 57/05).
Gdyby więc wierzyciel uzyskał z mocy zajęcia uprawnienie do uczestniczenia w zgromadzeniu wspólników i głosowania nad uchwałami, mógłby znacząco ingerować w działalność spółki, a nawet zagrozić jej bytowi. Jeżeli bowiem samo zajęcie udziałów podlega kontroli sądu w wyniku skargi na czynność komornika, to akty wykonywania przez wierzyciela uprawnień organizacyjnych nie podlegałyby już takiej specjalnej kontroli.
Zatem wszelkie uprawnienia korporacyjne wspólnika o charakterze niemajątkowym pozostają przy dłużniku. Natomiast wierzycielowi na skutek zajęcia przysługują prawa majątkowe wspólnika, np. prawo do uczestnictwa w podziale likwidowanego majątku spółki, prawo do dywidend czy prawo do rozporządzania udziałem.

Nieważność uchwały

Wierzyciel, który wskutek zajęcia udziałów w spółce z o.o., nie jest uprawniony do wykonywania uprawnień majątkowych dłużnika wynikających z zajętego prawa, może podejmować jednak wszelkie czynności zachowawcze.
Zatem skoro podjęcie uchwały o umorzeniu zajętych udziałów bez wynagrodzenia spowoduje niezaspokojenie się z nich przez wierzyciela, to skutecznym działaniem zachowawczym będzie powództwo o stwierdzenie nieważności uchwały.
PRZYKŁAD
Można podjąć uchwałę o dobrowolnym umorzeniu udziałów bez wynagrodzenia
Piotr Z. jest jednym z czterech wspólników spółki pod firmą Kwadrat Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Udziały Piotra Z. zostały zajęte na rzecz jego wierzyciela Tytusa F. Po ich skutecznym zajęciu zgromadzenie wspólników Kwadrat Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, w którym uczestniczą wszyscy czterej wspólnicy, chce podjąć uchwałę o dobrowolnym umorzeniu udziałów Piotra Z. bez wynagrodzenia. Umowa spółki przewiduje podejmowanie uchwał o umorzeniu udziałów, a Piotr Z. wyraża zgodę na umorzenie jego udziałów bez wynagrodzenia. Czy wspólnicy mogą podjąć uchwałę o dobrowolnym umorzeniu udziałów?
Możliwe jest podjęcie przez zgromadzenie wspólników spółki pod firmą Kwadrat spółka z o.o. uchwały o umorzeniu udziałów zajętych na rzecz wierzyciela bez wynagrodzenia. Taka uchwała może być zaskarżona do sądu przez niezaspokojonego wierzyciela.