Za wydanie decyzji z rażącym naruszeniem prawa urzędnik będzie płacić karę. Może ona stanowić równowartość nawet dwunastu jego pensji.
Po dwóch latach Sejm na ostatnim posiedzeniu w końcu uchwalił ustawę o odpowiedzialności majątkowej funkcjonariuszy publicznych za rażące naruszenie prawa. Wprowadza ona sankcje finansowe za błędne decyzje urzędników państwowych i samorządowych.
Ustawa stanowi, że urzędnik poniesie odpowiedzialność, gdy zaistnieje kilka przesłanek. Przede wszystkim musi dojść do przyznania odszkodowania klientowi urzędu za szkodę wyrządzoną mu z rażącym naruszeniem prawa. Jej źródłem musi być zawinione działanie lub zaniechanie urzędnika. Musi to być stwierdzone w trybie określonym nową ustawą.
W ocenie przedsiębiorców nowe przepisy to krok milowy na drodze wprowadzenia niezbędnych standardów wobec szczególnie niekompetentnych czy działających ze złą wolą urzędników. Ich zdaniem zmiany przyczynią się również do poprawy pracy urzędów i samych urzędników.
– Zwracamy uwagę, że ustawa powinna być tylko częścią reformy administracji publicznej. Potrzebne jest lepsze merytorycznie przygotowanie urzędników do pracy. Nie będzie to oczywiście możliwe bez podniesienia wynagrodzeń. Nie widzimy przeszkód, aby dobrze wynagradzać dobrą pracę. Musi jednak temu towarzyszyć wykluczenie takich patologii jak nepotyzm oraz traktowanie obywateli i przedsiębiorców jako petentów, a nie klientów – podkreśla Piotr Rogowiecki, ekspert Pracodawców RP.
W razie przyznania interesantowi odszkodowania szef urzędu będzie musiał w ciągu 14 dni przesłać prokuraturze okręgowej odpis wyroku wraz z aktami sprawy i wnioskiem o wszczęcie postępowania wyjaśniającego. Zadaniem prokuratora będzie ustalenie, który urzędnik dopuścił się rażącego naruszenia prawa. Jeżeli stwierdzi, który funkcjonariusz popełnił błąd, wytacza mu sprawę cywilną.
Przed złożeniem pozwu prokurator da urzędnikowi możliwość dobrowolnej zapłaty żądanej kwoty. Gdy środki w wyznaczonym terminie nie wpłyną na konto Skarbu Państwa, sprawę rozpozna sąd.
Z tytułu odszkodowania sąd będzie mógł zasądzić od funkcjonariusza publicznego równowartość jego dwunastomiesięcznych zarobków. Dla ustalenia ich wysokości miarodajny będzie dzień działania lub zaniechania wyrządzającego rażące naruszenie prawa.
W przypadku gdy działania niezgodnego z prawem dopuści się kilku urzędników, ich odpowiedzialność będzie solidarna.
Ustawa trafi teraz do Senatu. Wejdzie w życie po upływie 30 dni od ogłoszenia.