Obowiązujące przepisy nie gwarantują niezależności ekspertów sporządzających budowlane certyfikaty energetyczne.
Świadectwo charakterystyki energetycznej może sporządzać osoba, która spełnia wymagania dotyczące wykształcenia, doświadczenia oraz braku karalności za określone przestępstwa.
W odniesieniu do osób sporządzających świadectwa charakterystyki energetycznej wprowadzono jak dotąd tylko jedno wyłączenie. Mianowicie od 31 grudnia 2009 roku świadectwa te nie mogą być sporządzone przez właściciela budynku, lokalu lub będącej nieruchomością części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno użytkową. Nowelizacja ta miała wdrożyć postanowienia Dyrektywy 2002/91/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 16 grudnia 2002 r. w sprawie charakterystyki energetycznej budynków i zapewniać przewidzianą w art. 10 dyrektywy zasadę niezależności ekspertów sporządzających świadectwa.

Wyłączenie właściciela

Wymagania w stosunku do osób, które mogą sporządzać świadectwa charakterystyki energetycznej, miały dawać rękojmię należytego wystawiania tych dokumentów. Niestety przyjęte przez polskiego ustawodawcę rozwiązanie w sposób oczywisty nie gwarantuje przewidzianej w dyrektywie pełnej niezależności ekspertów sporządzających świadectwa. Świadectwa dla swoich budynków nie może bowiem wystawić deweloper jedynie w przypadku gdy jest on właścicielem obiektu.

Presja inwestora

Jedną z grup osób uprawnionych do sporządzania świadectw są osoby posiadające uprawnienia budowlane w specjalności architektonicznej. Z racji posiadanych uprawnień występują one w procesie budowlanym w charakterze projektantów i tym samym są w sposób oczywisty zależne od swojego zleceniodawcy w osobie inwestora. Prawo budowlane samo nasuwa dla inwestora najwygodniejsze rozwiązanie – by świadectwa energetyki cieplnej były sporządzane przez samego autora projektu budowlanego. Z racji posiadanych uprawnień nie musi on uzyskiwać żadnych dodatkowych certyfikatów uprawniających go do sporządzania świadectw.

Trudno o niezależność

Zapewnienie pełnej niezależności osób sporządzających certyfikaty przez polskiego ustawodawcę jest w praktyce niemożliwe. Ustawodawca mógłby oczywiście posłużyć się, w ślad za Parlamentem Europejskim klauzulą generalną, stwierdzając, iż osoba sporządzająca świadectwo ma być „niezależna”. To jednak, jak w przypadku każdej klauzuli ogólnej, rodzić będzie rozbieżności w interpretacji powyższej klauzuli przez ograny administracji publicznej. Wyłączenie z kręgu osób sporządzających świadectwa osób cechujących się kazuistycznie określonymi powiązaniami z inwestorem również nie doprowadzi do zapewnienia ich niezależności.