Jeżeli w umowie darowizny nie zaznaczono, że przedmiot darowizny wejdzie w skład majątku wspólnego małżonków, to będzie on majątkiem osobistym obdarowanego małżonka i w przypadku rozwodu nie ulega podziałowi.
Rodzice przenieśli na córkę, w drodze darowizny, własność mieszkania. W momencie zawierania umowy córka pozostawała w związku małżeńskim. Zgodnie z przepisami kodeksu rodzinnego i opiekuńczego mieszkanie wchodzi w skład majątku osobistego córki. Oznacza to, że w przypadku rozwodu nie ulega ono podziałowi między małżonków.
W umowie darowizny darczyńca na przykład jeden z rodziców zobowiązuje się dokonać bezpłatne świadczenie na rzecz obdarowanego (np. córki). Zgodnie z przepisami świadczenie musi być bezpłatne, co oznacza, że obdarowany nie musi dokonywać w zamian żadnego świadczenia na rzecz darczyńcy.

Bezpłatne świadczenie

Przedmiotem darowizny mogą być wszystkie prawa majątkowe np. prawo własności, udział we współwłasności, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu albo suma pieniężna. Najczęściej przedmiotem darowizny jest prawo własności nieruchomości gruntowej, budynkowej albo lokalowej. Umowa darowizny, która dotyczy przekazania nieruchomości musi zostać sporządzona w formie aktu notarialnego. Gdy przekazywana jest ruchomość, np. samochód, nie ma obowiązku zachowania formy aktu notarialnego. Wystarczy jedynie, że strony zawrą zwykłą umowę na piśmie. Podaje się w niej datę, dane osoby, która przekazuje darowiznę, i osoby obdarowanej oraz numery PESEL i numery dowodów osobistych.

Majątek osobisty

Przepisy kodeksu rodzinnego i opiekuńczego przewidują, że przedmioty majątkowe, np. samochód czy mieszkanie nabyte przez darowiznę stanowią majątek osobisty każdego z małżonków. Darczyńca może jednak w umowie darowizny postanowić inaczej, tzn. może zdecydować, że przedmiot darowizny będzie własnością obojga małżonków. Decydujące znaczenia ma więc wola darczyńcy, która jest wyrażana w umowie. W sytuacji kiedy darczyńca nie zamieścił w umowie postanowień o wejściu darowanego przedmiotu do majątku wspólnego, przedmiot ten staje się składnikiem majątku osobistego obdarowanego małżonka. Zarząd takim majątkiem sprawuje tylko uprawniony małżonek. Majątek osobisty nie może też służyć do zaspokajania długów, jakie obciążają drugiego małżonka. W razie ustania małżeństwa przedmioty należące do majątku osobistego nie podlegają podziałowi.

Odwołanie darowizny

Przepisy wprowadzają możliwość odwołania darowizny, w sytuacji kiedy obdarowany dopuści się rażącej niewdzięczności wobec darczyńcy. Jeżeli darowizna została dokonana na rzecz obojga małżonków, a tylko jedno z nich za- chowuje się rażąco niewdzięcznie, darczyńca może odwołać darowiznę tylko w stosunku do tego, który zachowuje się w taki sposób. Umożliwia to darczyńcy żądanie od małżonka, który zachowywał się w sposób niewdzięczny alby przeniósł na niego przysługujący mu udział, albo jeśli przeniesienie jest niemożliwe, zwrócił mu wartość tego udziału.

Obowiązek podatkowy

Darowizna podlega opodatkowaniu. Wysokość podatku zależy od tego, do której grupy podatkowej należy osoba obdarowana. Podatku nie trzeba płacić od darowizn z I grupy podatkowej. Obejmuje ona najbliższą rodzinę: małżonka, dzieci, wnuki, rodziców, dziadków, pasierbów, rodzeństwo, ojczyma i macochę. Najbliższa rodzina nie musi płacić podatku niezależnie od wartości darowizny. Należy tylko zgłosić darowiznę do urzędu skarbowego w ciągu sześciu miesięcy od momentu jej nabycia. Konsekwencją niezawiadomienia urzędu skarbowego jest obowiązek zapłaty podatku.
Naruszenie obowiązków rodzinnych
Darowizna może być odwołana z powodu ciężkiego naruszenia obowiązków rodzinnych, pobicia, zniewagi, kradzieży czy nawet nieudzielenia pomocy w chorobie albo uchylania się od obowiązku alimentacyjnego.
Podstawa prawna
Ustawa z 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. z 1964 r. nr 9, poz. 59 z późn. zm.).
Ustawa z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 1964 r. nr 16, poz. 93 z późn. zm.).
Ustawa z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 1983 r. nr 45, poz. 207 z późn. zm.).