Część uchwał podejmowanych przez walne zgromadzenia spółek akcyjnych uwzględnia się w rejestrze przedsiębiorców KRS bądź przez wpisanie danych z nich wynikających, bądź przez uczynienie wzmianki o podjęciu uchwały, bądź przez wpis do rejestru.
Warto podkreślić, że sąd rejestrowy przed dokonaniem wpisu bada dokumenty będące podstawą rejestracji tylko w ograniczonym zakresie, weryfikując, czy są one pod względem treści i formy zgodne z przepisami prawa (art. 23 ustawy o KRS). Nie można zatem wykluczyć, że dokona on wpisu danych wynikających z uchwał mimo ich wadliwości, jeżeli jej stwierdzenie nie będzie możliwe w ramach jego kognicji.
Wpis do rejestru wywołuje natomiast szereg skutków prawnych, m.in. stwarza domniemanie prawdziwości (art. 17 ustawy o KRS). Natomiast w przypadku gdy rejestracja ma charakter konstytutywny, a tak jest np. przy zmianie statutu i podwyższeniu kapitału (art. 430, 441 par. 4 k.s.h.), decyduje ona o skuteczności uchwały i jej wejściu w życie. Tym samym wpis do rejestru może wywołać trudne do zniweczenia skutki prawne.
Aby temu zapobiec, w postępowaniu o stwierdzenie nieważności lub uchylenie wadliwej uchwały dopuszczalne jest złożenie wniosku o zabezpieczenie. W takim wniosku należy uprawdopodobnić wadliwość uchwał oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia, polegający co do zasady w tym przypadku na możliwości wywołania przez wykonanie uchwały nieodwracalnych skutków prawnych, co z kolei uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie zaskarżenia uchwał (art. 7301 par. 1 i 2 k.p.c.).
Należy również stwierdzić, że sposobem zabezpieczenia może być wstrzymanie wykonania uchwały przez spółkę, rozumiane jako zakaz podejmowania jakichkolwiek czynności zmierzających do realizacji uchwały. Ponadto za dopuszczalne uznać należy zawieszenie w postanowieniu o udzieleniu zabezpieczenia postępowania rejestrowego dotyczącego danej uchwały (por. uchwała Sądu Najwyższego z 21 lipca 2010 r., sygn. akt III CZP 49/10).
dr hab. Katarzyna Bilewska, adwokat, kieruje Zespołem Sporów Korporacyjnych w Kancelarii Salans