Osoby, których domy uległy zniszczeniu w wyniku klęski żywiołowej, będą mogły je odbudować na nowym miejscu. Ziemię pod nową siedzibę będzie można kupić od gminy, a za poniesioną szkodę otrzymać odszkodowanie - wynika z przepisów uchwalonych w piątek przez Sejm.

Głosowało 389 posłów, za było 261, 1 osoba - przeciw, wstrzymało się od głosu 127 parlamentarzystów. Posłowie odrzucili wszystkie 13 poprawek zgłoszonych przez PiS.

Nowelizacja ustawy o szczególnych zasadach odbudowy, remontów i rozbiórek obiektów budowlanych zniszczonych lub uszkodzonych w wyniku działania żywiołu, została przygotowana przez resort infrastruktury ze względu na skalę zniszczeń wywołanych powodziami w maju i czerwcu br., w tym także zniszczeń spowodowanych niebezpiecznymi osuwiskami ziemi.

Wprowadzone zmiany zapewniają specjalny tryb odbudowy budynków i siedlisk na nowych terenach, na których te obiekty nie będą zagrożone klęskami żywiołowymi. Dotychczasowe regulacje pozwalają na specjalny tryb odbudowy zniszczonych obiektów w tym samym miejscu i w tej samej wielkości. W wielu przypadkach oznacza to groźbę ponownego ich zniszczenia przez żywioł i kolejne straty.

Aby możliwa była odbudowa budynków na terenach, na których nie występują zagrożenia osunięcia ziemi, rada gminy będzie mogła uchwalić miejscowy plan odbudowy. Ziemię pod nową lokalizację budynku będą mogły nabyć w trybie bezprzetargowym te osoby, które nie powinny odbudowywać go w dotychczasowym miejscu.

Ustawa przewiduje też sytuacje, kiedy przepisy wykluczają budowę nowych obiektów na starym miejscu.

Rada gminy może wyznaczać obszary, na których odbudowa obiektów budowlanych będzie możliwa wyłącznie na specjalnych warunkach określonych w ustawie.

Na obszarach osuwiskowych rada gminy (na wniosek wójta, burmistrza lub prezydenta miasta) będzie mogła wyznaczyć obszar, na którym ma obowiązywać zakaz odbudowy i budowy nowych budynków, a także rozbudowy, przebudowy i nadbudowy istniejących. Właściciele albo użytkownicy tych nieruchomości będą mogli otrzymać odszkodowanie za poniesioną szkodę. Będą mogli też żądać od gminy wykupu nieruchomości lub jej części.

Zgodnie z nowymi przepisami, procedura sporządzania i uchwalania miejscowego planu odbudowy będzie uproszczona i znacznie skrócona w stosunku do procedur stosowanych w ustawie z 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Plan odbudowy będzie mógł być sporządzony i uchwalony w ciągu 3-4 miesięcy.

W celu przyspieszenia pozyskiwania gruntów na realizację planu odbudowy, zaproponowano odrębne regulacje dotyczące wydawania decyzji wywłaszczeniowej i zatwierdzania podziału nieruchomości.

Nowela przewiduje również wsparcie budżetu państwa w finansowaniu lokalnej infrastruktury (np. drogi, kanalizacja, wodociągi) na terenach objętych miejscowym planem odbudowy. Wprowadzono również instrumenty finansowe, które ułatwią finansowanie odbudowy zniszczonych obiektów. Chodzi m.in. o zwolnienia z podatku od osób fizycznych, podatku dochodowego od osób prawnych, dopłaty do oprocentowania kredytów bankowych na zakup gruntów przeznaczonych do odbudowy budynków zniszczonych lub uszkodzonych w wyniku usunięcia ziemi w innym niż dotychczas miejscu.

Nowelizacja ma wejść w życie w dniu ogłoszenia. Teraz zajmie się nią Senat.