Jak w umowie o zamówienie publiczne uregulować kwestię okoliczności niedających się wcześniej przewidzieć, a które mogą w praktyce zaistnieć?
Zgodnie z obowiązującym art. 144 ust. 1 ustawy – Prawo zamówień publicznych zakazuje się istotnych zmian postanowień zawartej umowy w stosunku do treści oferty, na podstawie której dokonano wyboru wykonawcy, chyba że zamawiający przewidział możliwość dokonania takiej zmiany w ogłoszeniu o zamówieniu lub w specyfikacji istotnych warunków zamówienia oraz określił warunki takiej zmiany.
Intencją, jaka przyświecała ustawodawcy przy wprowadzeniu tego przepisu, było uelastycznienie i usprawnienie procesu udzielania zamówień publicznych. W związku z tym przepis ten powinniśmy interpretować mniej rygorystycznie od obowiązującego poprzednio, który dla dokonania zmiany umowy o zamówienie publiczne wymagał wystąpienia okoliczności, których nie można było przewidzieć w chwili zawarcia umowy.
W świetle obecnego brzmienia tego przepisu uznać należy, że każdorazowo dopuszczalne są takie zmiany umowy, które nie będą miały charakteru zmiany istotnej w stosunku do treści oferty, w tym również te spowodowane wystąpieniem okoliczności, których strony nie mogły przewidzieć. Decydujące jest to, czy wiedza o wprowadzeniu danej zmiany do umowy na etapie postępowania o udzielenie zamówienia nie wpłynęłaby na krąg podmiotów ubiegających się o to zamówienie czy też na wynik postępowania. Jeżeli uznamy, że wprowadzana zmiana nie wpłynęłaby na krąg oferentów dopuszczonych do udziału w postępowaniu, to możemy twierdzić, że zmiana nie ma charakteru istotnego w stosunku do treści oferty i nie jest zmianą umowy w rozumieniu powyższego przepisu.
Powstaje jednak problem, jak postąpić w przypadku, gdy zmiana ma charakter istotny w stosunku do treści oferty, a nie mogła zostać przez strony opisana w samej umowie, gdyż kwalifikuje się ją jako okoliczność, której nie można było przewidzieć. Wydaje się, że najbardziej racjonalnym postępowaniem byłoby w tym przypadku powielenie poprzedniej regulacji i określenie w umowie warunków dokonania takiej zmiany.

Mirella Lechna, radca prawny, wspólnik w kancelarii Wardyński i Wspólnicy