Gminy, którym zarzuca się stosowanie niedozwolonych praktyk monopolistycznych, twierdzą, że zapewniają dostęp do rynku prywatnym przedsiębiorcom. Co należy rozumieć przez stwierdzenie, że przedsiębiorca ma pozycję dominującą na lokalnym rynku?
O pozycji dominującej przedsiębiorcy wobec innych przedsiębiorców na rynku lokalnym możemy mówić wówczas, gdy rynek ten stanowi rynek właściwy dla tej grupy przedsiębiorców, tzn. gdy stanowi podstawowy obszar zbytu towarów tych przedsiębiorców.
Przedsiębiorca ma pozycję dominującą na rynku lokalnym, gdy ma możliwość zapobiegania skutecznej konkurencji na tym rynku poprzez zdolność do działania w znacznym zakresie niezależnie od konkurentów, kontrahentów oraz konsumentów. Skuteczna konkurencja to taka konkurencja, która zapewnia konsumentom (a także przedsiębiorcom występującym w charakterze nabywców towarów) wystarczające zróżnicowanie podaży. Natomiast zdolność przedsiębiorcy do działania w znacznym zakresie niezależnie od konkurentów, kontrahentów oraz konsumentów oznacza taką sytuację, w której przedsiębiorca ze względu na swoją siłę rynkową może bez ryzyka utraty swojej pozycji rynkowej wyznaczać ceny towarów, ewentualnie inne istotne warunki sprzedaży, bądź też kontrolować produkcję lub dystrybucję towarów. Taka zdolność może być rezultatem w szczególności wysokiego udziału w rynku, dostępu do surowców, posiadanego kapitału, know-how itp.
Dodać należy, że art. 4 pkt 10 ustawy z 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz.U. nr 50, poz. 331 ze zm.) zawiera domniemanie prawne, iż przedsiębiorca ma pozycję dominującą, jeżeli jego udział w rynku właściwym przekracza 40 proc. To domniemanie dotyczy również pozycji dominującej na rynku lokalnym, jeżeli stanowi on rynek właściwy dla danego przedsiębiorcy. Przedsiębiorca, którego udział w rynku lokalnym przekracza 40 proc., ma możliwość obalenia tego domniemania, jeżeli wykaże, że pomimo posiadania przez niego udziału w rynku przekraczającego 40 proc., nie zostały spełnione wskazane wyżej przesłanki posiadania pozycji dominującej.

Kamil Minicki, radca prawny z Koksztys Kancelarii Prawa Gospodarczego z siedzibą we Wrocławiu