Jeśli inwestor będzie miał pewność, że na terminowym ukończeniu budowy elektrowni wiatrowej zależy także gminie, nie tylko ze względu na wpływy podatkowe, lecz także przeznaczenie części profitów z elektrowni na zaspokajanie lokalnych potrzeb energetycznych, tym szybciej inwestycję zakończy, z pożytkiem dla siebie i dla gminy.
Obowiązujące przepisy wyznaczają dwie płaszczyzny działania samorządu terytorialnego, które mają wpływ na realizacje inwestycji w energetykę – planistyczną i decyzyjną. Wykorzystanie ich może sprzyjać rozwojowi zarówno gmin, powiatów jak i województw. Jednostki samorządu terytorialnego oddziałują na rozwój energetyki wiatrowej w ramach własnych zadań publicznych, których celem jest zaspokajanie potrzeb wspólnoty samorządowej. Zadania te są wykonywane na poziomie wszystkich szczebli samorządu terytorialnego. Należy jednak zauważyć, że polski system prawny nie daje samorządom zbyt wielu możliwości skutecznego stymulowania rozwoju energetyki wiatrowej.

Podstawą jest plan

W działaniach planistycznych, na podstawie ustawy prawo energetyczne, samorząd terytorialny bierze udział w lokalnym planowaniu zaopatrzenia w energię. Zadania samorządu w tym zakresie są nie do przecenienia w kontekście inwestycji w budowę parków wiatrowych. Planowanie, o którym mowa, powinno się odbywać w ścisłej kooperacji z przedsiębiorstwami energetycznymi, zajmującymi się zarówno produkcją (elektrowni), jak i dystrybucją energii (operatorzy przesyłu). Nie bez znaczenia jest tu dostosowanie planów lokalnych w gminie do nadrzędnych planów opracowanych centralnie dla całego kraju i dla poszczególnych województw. To samorządowe, sporządzane w gminach, plany zaopatrzenia w energię umożliwiają przedsiębiorstwom energetycznym planowanie działalności. Tym samym mają wpływ na skuteczność przyłączania nowych producentów energii do sieci energetycznej. Z tych względów tak ważne jest, aby plany energetyczne były tworzone bez zbędnej zwłoki i w uzgodnieniu z zainteresowanymi podmiotami działającymi na danym terenie.
Jednym z najważniejszych aktów samorządu z zakresu planowania, mającym szczególne znaczenie dla inwestycji w energetykę wiatrową, jest miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, poprzedzany studium zagospodarowania przestrzennego. Jest on sporządzany na podstawie ustawy z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Niestety, tereny atrakcyjne dla inwestorów zainteresowanych inwestycjami w farmy wiatrowe znajdują się na obszarach wiejskich, dla których bardzo często takie plany dotychczas nie zostały uchwalone. Inwestorzy na skutek braku planu nie uzyskują zawczasu pewności prawnej, czy realizacja zamierzonej inwestycji będzie możliwa. Dlatego są zmuszeni występować o indywidualne rozstrzygnięcia.

Umowa z inwestorem

Podczas przygotowywania i realizowania inwestycji w budowę elektrowni wiatrowej inwestor jest zobowiązany do uzyskania wielu decyzji administracyjnych. Większa część z nich jest wydawana przez organy samorządu terytorialnego. Inwestorzy narzekają, że zgromadzenie wymaganych decyzji pochłania zbyt dużo czasu, środków i energii. Tymczasem dla inwestorów w energetykę wiatrową kluczowe jest planowe realizowanie inwestycji. Z reguły na skutek opóźnień w wydawaniu decyzji inwestycja się przedłuża, co z kolei powoduje wzrost kosztów po stronie inwestora.
Warto zauważyć, że w takiej sytuacji straty notują także samorządy. Powodem są opóźnienia w przelewach podatków z już prowadzonej działalności. Można tego uniknąć, poprzedzając wydanie inwestorowi potrzebnych mu decyzji negocjacjami. Powinny one zmierzać do podpisania między samorządem a inwestorem umowy w sprawie zrealizowania planowanej inwestycji i np. przeznaczenia części pożytków z niej na rozwój energetyki w wymiarze lokalnym. Jeśli inwestor będzie miał pewność, że na terminowym ukończeniu budowy elektrowni zależy także gminie, nie tylko ze względu na wpływy podatkowe, ale i przeznaczenie części profitów z elektrowni (np. 1,5-2 proc.) na zaspokajanie lokalnych potrzeb energetycznych, tym szybciej inwestycję zakończy, z pożytkiem dla siebie i dla gminy.



Korzyści dla gminy

Inwestycja w budowę parku wiatrowego może wpływać korzystnie na rozwój wspólnoty lokalnej. Umożliwia bowiem wykorzystanie lokalnych zasobów i stworzy nowe miejsca pracy. Zgodnie z Europejską Polityką Regionalną inwestycje w budowę farmy wiatrowej mogą przyczynić się do poprawienia warunków życiowych w regionach zacofanych gospodarczo, dotkniętych upadkiem przemysłu, na obszarach rolnych i nadbrzeżnych oraz na terenach o niskiej gęstości zaludnienia. W wielu przypadkach jednostki samorządu terytorialnego mogą być beneficjentami funduszy unijnych na energetykę odnawialną, jeśli tylko wraz z inwestorem przedstawią plan budowy elektrowni czerpiącej ze źródeł odnawialnych.
Korzyścią dla gminy z inwestycji w park wiatrowy są ponadto wpływy z podatków od nieruchomości, od osób prawnych inwestujących w budowę elektrowni i mających siedzibę na terenie danej gminy oraz od osób fizycznych mających miejsce zamieszkania na terenie danej gminy, np. rolników wydzierżawiających swoje nieruchomości pod elektrownie wiatrowe i uzyskujących z tego tytułu opodatkowane dochody. Inwestycje energetyczne są zaliczane do przemysłu nieuciążliwego. Dlatego tereny przeznaczone na tego rodzaju przedsięwzięcia nie tracą walorów użytkowych i turystycznych. Efektem inwestycji w energetykę bazującą na źródłach odnawialnych może też być napływ innego rodzaju inwestycji. Gmina, na której terenie zrealizowano inwestycję energetyczną, uzyskuje wizerunek gminy przyjaznej inwestorom, przychylnej rozwojowi nowych technologii i chroniącej środowisko, a zatem gminy, w której warto inwestować.
Wymagane decyzje i dokumentacja
Budowa parku wiatrowego wiąże się z uzyskaniem przez inwestora decyzji administracyjnych dotyczących:
● warunków zabudowy (tego rodzaju decyzja jest wydawana w przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego),
● lokalizacji inwestycji celu publicznego,
● pozwolenia na budowę,
● wyłączenia danego terenu z produkcji rolnej,
● pozwolenia na użytkowanie,
● uwarunkowań środowiskowych inwestycji.
Podstawa prawna
Ustawa z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. z 2003 r. nr 80, poz. 717 ze zm.).
Ustawa z 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (Dz.U. z 2006 r. nr 89, poz. 625 ze zm.).