Wykreślanie hipotek tylko na podstawie postanowienia sędziego komisarza, bez możliwości odwołania, jest niezgodne z wyrażonym w konstytucji prawem do sądu.

Skargę konstytucyjną do Trybunału Konstytucyjnego wniosła spółka, która złożyła wniosek o wpisanie hipoteki przymusowej na nieruchomości należącej do spółki akcyjnej, wobec której następnie ogłoszono upadłość. Sędzia komisarz sądu rejonowego, z urzędu na posiedzeniu niejawnym, wydał postanowienie o niedopuszczalności ustanowienia hipoteki. W konsekwencji takiego postanowienia skarżąca spółka nie została ujęta na liście wierzycieli.
Skarga spółki dotyczyła przepisu prawa upadłościowego i naprawczego, zgodnie z którym stwierdzenie niedopuszczalności wpisu hipoteki następuje w drodze postanowienia sędziego komisarza, które zapada na posiedzeniu niejawnym i które nie podlega zaskarżeniu w ramach postępowania upadłościowego. Trybunał Konstytucyjny orzekł, że zaskarżony art. 82 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz.U nr 60, poz. 535 z późn. zm.) w zakresie, w jakim nie przewiduje sądowej kontroli zgodności z prawem postanowienia sędziego komisarza w przedmiocie stwierdzenia niedopuszczalności wpisu hipoteki lub zastawu w księdze wieczystej, jest niezgodny z przepisem ustawy zasadniczej, w którym jest mowa o prawie do sądu. Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego zakwestionowany przepis nie spełnia minimalnych standardów sprawiedliwości proceduralnej. Trybunał stwierdził, że regulacja, która jest tak uzależniona od arbitralnej decyzji sędziego komisarza, jest nadmiernie restrykcyjna i ogranicza konstytucyjne prawo do sądu.
Sygn. akt 4/06
Katarzyna Rychter