Wraz z projektem uchwały budżetowej oraz prognozą długu zarząd jednostki samorządu terytorialnego przedstawia organowi stanowiącemu oraz regionalnej izbie obrachunkowej także informacji o stanie mienia komunalnego.
Od początku przeszłego roku wchodzi w życie nowa ustawa z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. nr 157, poz. 1240). W konsekwencji nie ma jednoznacznego stanowiska w sprawie zasad opracowywania uchwały budżetowej na rok 2010. Zdaniem regionalnych izb obrachunkowych projekt uchwały budżetowej powinie być zgodny z nową ustawą o finansach publicznych. Z kolei według Ministerstwa Finansów projekty uchwał powinny być przygotowane na podstawie obecnych przepisów.
Procedura przygotowania projektu uchwały budżetowej określa w szczególności: obowiązki (głównie informacyjne) poszczególnych jednostek organizacyjnych w procedurze budżetowej, terminy poszczególnych czynności, wymaganą szczegółowość projektu, zakres niezbędnych materiałów informacyjnych, które zarząd powinien przedłożyć wraz z projektem uchwały budżetowej.

Konieczne opinie

Przygotowany projekt budżetu wraz z informacją o stanie mienia komunalnego i objaśnieniami zarząd przedstawia organowi stanowiącemu najpóźniej do 15 listopada roku poprzedzającego rok budżetowy.
Projekt budżetu powinien być przedstawiony do zaopiniowania regionalnej izbie obrachunkowej. Opinię tę zarząd jednostki jest zobowiązany, przed uchwaleniem budżetu, przedstawić organowi stanowiącemu jednostki samorządowej. Wydanie przez izbę obrachunkową negatywnej opinii o projekcie budżetu nie wstrzymuje procedury uchwalania budżetu, jednak zarząd samorządu terytorialnego obowiązany jest przed uchwaleniem budżetu przedstawić tę opinię organowi stanowiącemu jednostki wraz z odpowiedzią na zawarte w niej zarzuty. Przy opracowaniu projektu budżetu zarząd powinien brać pod uwagę obowiązujące regulacje prawne, stan i liczbę jednostek organizacyjnych, potrzeby wyrażane przez mieszkańców, stosowane w danym okresie ceny i inne dane finansowe, realne możliwości dochodowe, planowane stawki podatkowe, nałożone na jednostkę samorządu terytorialnego przez ustawy, obowiązkowe zadania własne i zadania zlecone, programy uchwalone przez organ stanowiący, inne istotne okoliczności.
Projekt powinien być dokumentem przejrzystym, szczegółowym, uwzględniającym podział dochodów i wydatków budżetowych na działy, rozdziały i paragrafy. Z projektu powinien wynikać zakres i rodzaj zadań lub programów inwestycyjnych.

Informacja o mieniu

Do projektu budżetu powinna być dołączona informacja o stanie mienia komunalnego oraz inne materiały, jak plany finansowe zakładów budżetowych, gospodarstw pomocniczych, spółek gminnych, kalkulacje dotyczące ewentualnych kredytów i pożyczek. Informacja o stanie mienia komunalnego powinna zawierać dane dotyczące praw własnościowych, majątkowych, wierzytelności, udziałów w spółkach i akcjach, dane o dochodach uzyskanych z tytułu posiadanych praw oraz o zmianie w stanie mienia komunalnego.



Sprawa deficytu

Ważnym zagadnieniem już w fazie opracowywania projektu budżetu jest problem deficytu budżetowego (w szczególności ustalenie źródeł jego finansowania). Zgodnie z art. 168 ustawy o finansach publicznych różnica między dochodami a wydatkami budżetu jednostki samorządu terytorialnego stanowi odpowiednio nadwyżkę budżetu jednostki samorządu terytorialnego lub deficyt budżetu jednostki samorządu terytorialnego. Oczywiście znacznie większy problem sprawia deficyt niż nadwyżka. Uchwała budżetowa musi określać źródła pokrycia deficytu lub sposób rozdysponowania nadwyżki. Deficyt budżetu może być pokryty przychodami pochodzącymi przykładowo ze sprzedaży papierów wartościowych wyemitowanych przez jednostkę samorządu terytorialnego, kredytów czy pożyczek.
4 etapy pracy nad budżetem
Przygotowanie projektu uchwały
Wójt, burmistrz, prezydent miasta jest wyłącznie odpowiedzialny za przygotowanie projektu uchwały budżetowej
Przekazanie budżetu radzie i RIO
Najpóźniej do 15 listopada szefowie gmin (miast) zobowiązani są przekazać projekt uchwały budżetowej radzie gminy (miasta) oraz regionalnej izbie obrachunkowej
Prace nad budżetem
Radni prowadzą pracę nad uchwałą budżetową. Zgodnie z przepisami opinię regionalnej izby obrachunkowej o projekcie uchwały budżetowej wójt (burmistrz, prezydent miasta) jest obowiązany przedstawić przed uchwaleniem budżetu, organowi stanowiącemu jednostki samorządu terytorialnego.
Uchwalenie uchwały budżetowej
Uchwałę budżetową rada gminy (miasta) uchwala przed rozpoczęciem roku budżetowego, a w szczególnie uzasadnionych przypadkach – nie później niż do 31 marca roku budżetowego.
Podstawa prawna
Ustawa z 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz.U. nr 249, poz. 2104 ze zm.).