Czy spółka jawna, której umowa zakłada oznaczony czas funkcjonowania, może prowadzić działalność mimo zaistnienia przesłanek do jej rozwiązania?
Umowa spółki może przewidywać zakończenie jej funkcjonowania po zrealizowaniu wyznaczonego zadania lub po upływie określonego okresu, np. gdy upłynie pięć lat. Wystąpienie przesłanek do rozwiązania spółki jawnej nie wymusza bezwarunkowej konieczności zaprzestania działalności. Zgodnie z art. 59 kodeksu spółek handlowych (k.s.h.) w takiej sytuacji spółka może zostać przedłużona na czas nieoznaczony, jeśli tylko wszyscy wspólnicy wyrażą na to zgodę.
W k.s.h. znajduje się zamknięty katalog, który określa jeszcze inne – poza regulacjami zawartymi w umowie spółki – powody do rozwiązania spółki jawnej (art. 58 k.s.h.). Rozwiązanie jej może nastąpić na skutej jednomyślnej uchwały wszystkich jej wspólników lub z powodu ogłoszenia przez spółkę upadłości.
Kolejną przesłanką do rozwiązania spółki może być śmierć lub upadłość nawet jednego ze wspólników. Oczywiście umowa spółki (lub decyzja pozostałych wspólników) może stanowić, że spółka będzie trwać nadal pomiędzy pozostałymi wspólnikami (art. 64 par. 1 k.s.h.).
Gdy spółkę zawarto na czas nieoznaczony (bądź też na czas życia jednego ze wspólników), wspólnik może wypowiedzieć umowę spółki na sześć miesięcy przed końcem roku obrotowego. Wypowiedzenie umowy spółki przez wspólnika nie powoduje rozwiązania spółki, jeśli w umowie przewidziano trwanie spółki między pozostałymi wspólnikami albo pozostali wspólnicy podejmą uchwałę o trwaniu spółki.
O rozwiązaniu spółki może też zadecydować sąd. Zgodnie bowiem z art. 63 k.s.h. każdy wspólnik może z ważnych powodów (takim powodem może być chociażby ciężkie naruszenie obowiązku przez innego wspólnika lub nielojalne prowadzenie przedsiębiorstwa) żądać rozwiązania spółki przez sąd.