Czym uzasadnione jest zróżnicowanie w dostępie do środków unijnych miast, w których organem wykonawczym jest prezydent, od tych, w których organem tym jest burmistrz?
Interpretacja Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Kryteria dostępu do poszczególnych konkursów unijnych wynikać powinny z przesłanek ustrojowych. Dostęp do niektórych konkursów unijnych ograniczony został do miast na prawach powiatu być może dlatego właśnie, iż miasta te zgodnie z ustawą o samorządzie powiatowym wykonują zadania powiatu, natomiast zadań takich nie wykonują tzw. miasta prezydenckie. W opinii Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji przyznanie prawa przystąpienia do konkursu tzw. miastom prezydenckim prowadziłoby do nierówności w dostępie do środków unijnych, faworyzującej miasta, w których funkcje organu wykonawczego pełni prezydent, a dyskryminującej miasta, w których tożsamą funkcję pełni burmistrz.
Miasta, w których funkcję organu wykonawczego pełni prezydent miasta, tzw. miasta prezydenckie, nie stanowią osobnej kategorii ustrojowej. Zgodnie z art. 26 ust. 4 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2001 r. nr 142, poz. 1591 ze zm.) prezydent miasta jest organem wykonawczym w miastach powyżej 100 tys. mieszkańców. Dotyczy to również miast, w których do dnia wejścia w życie powyższej ustawy prezydent miasta był organem wykonawczo-zarządzającym. Pozycja ustrojowa prezydenta miasta – jego zadania, kompetencje, tryb wyboru – pozostaje taka sama jak w przypadku wójta oraz burmistrza. Rozróżnienie wynikające z art. 26 powołanej ustawy ma wyłącznie charakter tytularny. Zgodnie z art. 92 ust. 2 ustawy z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz.U. z 2001 r. nr 142, poz. 1592 ze zm.) szczególny status posiadają miasta na prawach powiatu, które są gminami wykonującymi także zadania powiatów. W miastach na prawach powiatu prezydent miasta i rada miasta sprawują jednocześnie funkcje organów powiatów. Prawa powiatu przysługują miastom, które 31 grudnia 1998 r. liczyły więcej niż 100 tys. mieszkańców, a także miastom, które z tym dniem przestały być siedzibami wojewodów, chyba że na wniosek właściwej rady miejskiej odstąpiono od nadania miastu praw powiatu, oraz tym, którym nadano status miasta na prawach powiatu, przy dokonywaniu pierwszego podziału administracyjnego kraju na powiaty (na podstawie odpowiedzi na interpelację nr 7073).