Na podstawie danych z ewidencji gruntów i budynków sporządza się terenowe i krajowe zestawienia zbiorcze danych objętych tą ewidencją. Starostowie sporządzają gminne i powiatowe, a marszałkowie województw zestawienia zbiorcze danych objętych ewidencją gruntów i budynków.

Ewidencję gruntów i budynków oraz gleboznawczą klasyfikację gruntów prowadzą starostowie. W ewidencji takiej znajdują się informacje o gruntach, budynkach i lokalach. Grunty rolne i leśne obejmuje się gleboznawczą klasyfikacją gruntów, przeprowadzaną w sposób jednolity dla całego kraju, na podstawie urzędowej tabeli klas gruntów. Ewidencję gruntów i budynków w części dotyczącej lasów prowadzi się z uwzględnieniem przepisów o lasach.

Zmiany w ewidencji

Właściciele nieruchomości są obowiązani zgłaszać właściwemu staroście wszelkie zmiany danych objętych ewidencją gruntów i budynków w terminie 30 dni, licząc od dnia powstania tych zmian. Obowiązek ten nie dotyczy zmian danych objętych ewidencją gruntów i budynków, wynikających z decyzji właściwych organów. Na żądanie starosty właściciele nieruchomości zgłaszający zmiany muszą dostarczyć dokumenty geodezyjne, kartograficzne i inne niezbędne do wprowadzenia zmian w ewidencji gruntów i budynków.

Właściwe organy, sądy i kancelarie notarialne przesyłają staroście odpisy prawomocnych decyzji i orzeczeń oraz odpisy aktów notarialnych, z których wynikają zmiany danych objętych ewidencją gruntów i budynków, w terminie 30 dni od dnia uprawomocnienia się decyzji, orzeczenia lub sporządzenia aktu notarialnego.

Dostęp do ewidencji

Informacje o gruntach, budynkach i lokalach zawiera operat ewidencyjny, który składa się z map, rejestrów i dokumentów uzasadniających wpisy do tych rejestrów. Od 1 kwietnia 2009 r. obowiązują nowe przepisy prawa geodezyjnego i kartograficznego, które zmieniają i doprecyzowują przepisy dotyczące udostępniania informacji z ewidencji gruntów i budynków (Dz.U. nr 42, poz. 334). I tak informacje o gruntach, budynkach i lokalach dotyczące m.in. położenia, granic czy powierzchni oraz wpisu do rejestru zabytków i wartości nieruchomości są jawne i powszechnie dostępne.

Z kolei starosta wydaje wypis z operatu ewidencyjnego zawierający dane osobowe dotyczące właściela nieruchomości, w tym m.in. adresu zamieszkania lub siedziby tylko na żądanie:

● właścicieli lub osób fizycznych i prawnych, w których władaniu znajdują się grunty, budynki lub lokale będące przedmiotem wypisu;

● podmiotów publicznych lub podmiotów niebędących podmiotami publicznymi, realizującymi zadania publiczne na podstawie odrębnych przepisów albo na skutek powierzenia lub zlecenia przez podmiot publiczny, które związane są z gruntami, budynkami lub lokalami będącymi przedmiotem wypisu;

● innych podmiotów, które mają interes prawny związany z gruntami, budynkami lub lokalami będącymi przedmiotem wypisu.
Wypisy i wyrysy z operatu ewidencyjnego wydaje się nieodpłatnie na żądanie: prokuratury; sądów, działających w sprawach publicznych; organów kontroli państwa w związku z wykonywaniem przez te organy ich ustawowych zadań, organów administracji rządowej oraz jednostek samorządu terytorialnego, w związku z ich działaniami dotyczącymi praw do nieruchomości Skarbu Państwa i jednostek samorządu terytorialnego.



Przygotowanie operatu

Projekt operatu opisowo-kartograficznego podlega, na okres 15 dni roboczych, wyłożeniu do wglądu w siedzibie starostwa powiatowego. Starosta informuje o terminie i miejscu wyłożenia poprzez wywieszenie tej informacji na tablicy ogłoszeń w siedzibie starostwa powiatowego i właściwego urzędu gminy na co najmniej 14 dni przed dniem wyłożenia oraz ogłoszenia jej w prasie o zasięgu krajowym.

Każdy, czyjego interesu prawnego dotyczą dane ujawnione w projekcie operatu opisowo-kartograficznego, może w okresie wyłożenia projektu do wglądu zgłaszać uwagi do tych danych.
Po upływie terminu, o którym mowa, projekt operatu opisowo-kartograficznego staje się operatem ewidencji gruntów i budynków. Informację o tym starosta ogłasza w dzienniku urzędowym województwa.

Każdy, czyjego interesu prawnego dotyczą dane zawarte w ewidencji gruntów i budynków ujawnione w operacie opisowo-kartograficznym, może w terminie 30 dni od dnia ogłoszenia w dzienniku urzędowym województwa zgłaszać zarzuty do tych danych zawartych w ewidencji. O uwzględnieniu lub odrzuceniu zarzutów starosta rozstrzyga w drodze decyzji.

INFORMACJE Z EWIDENCJI I PŁATNOŚCI
Jeżeli dane w ewidencji gruntów są aktualne, a np. ich powierzchnia została podana przez rolnika zgodnie z tą ewidencją we wniosku o przyznanie płatności, wówczas nawet ustalenie ich mniejszej powierzchni w należycie udokumentowany sposób powinno być oceniane jako niezawinione złożenie takiego wniosku w rozumieniu art. 44 ust. 1 rozporządzenia Komisji (WE) nr 2419/2001 z 11 grudnia 2001 r. - wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 9 stycznia 2008 r. II GSK 295/07.

PODSTAWA PRAWNA
● Ustawa z 17 maja 1989 r. - Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz.U. z 2005 r. nr 240, poz. 2027 ze zm.) oraz ustawa z 9 stycznia 2009 r. o zmianie ustawy - Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz.U. nr 42, poz. 334).