Gminy mają obowiązek powiadomić Generalnego Inspektora Informacji Finansowej o podejrzeniu wprowadzania do obrotu wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych źródeł.
Organy administracji rządowej i samorządu terytorialnego oraz inne państwowe jednostki organizacyjne są obowiązane udostępniać, na wniosek Generalnego Inspektora Informacji Finansowej informacje i potwierdzone kopie dokumentów niezbędne do realizacji zadań w zakresie zapobiegania przestępstwom tzw. prania brudnych pieniędzy (art. 299 kodeksu karnego) i przestępstwom przeciwko pokojowi, ludzkości, wojennym, przeciwko bezpieczeństwu powszechnemu oraz przestępstwom określonym w art. 134 i 136 kodeksu karnego.
Na samorządach ciąży więc obowiązek niezwłocznego powiadamiania Generalnego Inspektora o podejrzeniach wprowadzania do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł oraz przekazywania potwierdzonych kopii dokumentów dotyczących transakcji, co do których zachodzi podejrzenie, że mają one związek z popełnieniem przestępstwa, o którym mowa w art. 299 kodeksu karnego, oraz informacji o osobach przeprowadzających te transakcje. Dodatkowo każda jednostka samorządu terytorialnego musi opracować odpowiednie instrukcje postępowania.
Samorządy są zwolnione z informowania o gospodarowaniu środkami przez swoje organy. Zgodnie z art. 11 ustawy o przeciwdziałaniu praniu brudnych pieniędzy obowiązek rejestracji i powiadamiania Generalnego Inspektora nie dotyczy bowiem transakcji dokonywanych przez państwowe i samorządowe jednostki budżetowe w związku z wykonywaniem budżetu.

Szkolenia dla urzędników

Ustawa o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł zobowiązuje także wójtów (burmistrzów, prezydentów miast), starostów, marszałków województw do przeprowadzenia odpowiednich szkoleń dla pracowników urzędu w zakresie realizacji przepisów ustawy w tym zakresie. Chodzi przede wszystkim o przeszkolenie urzędników zajmujących się obsługą finansową czy zamówieniami publicznymi, aby zwracali oni szczególną uwagę na nietypowe transakcje, umowy i operacje związane z nabywaniem i zbywaniem majątku gminy, wykonaniem zadań publicznych, które mają być zrealizowane na warunkach znacząco odbiegających od istniejących standardów, oraz te związane z zobowiązaniami podatkowymi.

Kontakt z GIIF

Jednostki samorządu terytorialnego w instrukcji w sprawie przeciwdziałania wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych źródeł powinny przede wszystkim wyznaczyć osoby odpowiedzialne za współpracę z Generalnym Inspektorem Informacji Finansowej.
Do obowiązków tych urzędników należy: prowadzenie rejestru powiadomień GIIF, okresowa analiza zapisów rejestru powiadomień GIIF w celu ustalenia ich wzajemnych powiązań, a także przedstawienie raportu oraz nadzór nad przestrzeganiem zasad zawartych w instrukcji. Urzędnik odpowiedzialny za współpracę z Generalnym Inspektorem przedstawia także wójtowi, staroście czy marszałkowi propozycje dotyczące uzupełnienia lub zmiany treści instrukcji w sprawie przeciwdziałania wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych źródeł.
284 przypadki przestępstw prania brudnych pieniędzy wykryto w Polsce w 2009 r. Rok wcześniej było ich 254
3 mld zł pochodzące z przestępstw próbowano zalegalizować w 2009 r. To trzy razy więcej niż w 2008 r.