Czy mediacja umożliwia szybsze, mniej kosztowne i bardziej ugodowe zakończenie sporu między przedsiębiorcami niż postępowanie sądowe?
Mediację uregulowano w kodeksie postępowania cywilnego. Może nią być objęta każda sprawa cywilna, w której dopuszczalne jest zawarcie ugody przed sądem. Wyróżnia się mediację prowadzoną na podstawie postanowienia sądu i tzw. mediację kontraktową (występuje w przypadku zawarcia przez strony umowy o mediację lub gdy w toku postępowania sądowego o przeprowadzenie mediacji wystąpi jedna ze stron). Przystąpienie do mediacji w każdym przypadku jest dobrowolne i muszą na nią wyrazić zgodę obie strony sporu.
Mediację prowadzi nie sąd, lecz bezstronny mediator. Może nim być osoba fizyczna o pełnej zdolności do czynności prawnych i korzystająca z pełni praw publicznych. Zadaniem mediatora jest nakłonienie stron do zakończenia sporu w sposób, który je satysfakcjonuje. Kierując strony do mediacji, sąd wyznacza mediatora, jednak strony mogą wybrać inną osobę. Sąd określa też czas trwania mediacji, nie dłuższy niż miesiąc, choć termin ten może być przedłużony na wniosek stron.
Mediator sporządza protokół z przebiegu mediacji, w którym wskazuje jej wynik. W przypadku zawarcia ugody zamieszcza się ją w protokole albo do niego załącza. Ponadto ugodę na wniosek strony zatwierdza sąd poprzez nadanie jej klauzuli wykonalności (jeżeli podlega wykonaniu w drodze egzekucji) albo odrębnym postanowieniem. Sąd odmawia nadania klauzuli wykonalności albo zatwierdzenia ugody, jeżeli jest ona sprzeczna z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa, a także gdy jest niezrozumiała lub zawiera sprzeczności. Ugoda zawarta przed mediatorem ma po jej zatwierdzeniu przez sąd moc prawną ugody zawartej przed sądem.
Mediacja umożliwia również zmniejszenie kosztów postępowania. Wprawdzie strony muszą pokryć wynagrodzenie i wydatki poniesione przez mediatora, jednak kwoty te są zazwyczaj niższe niż koszty prowadzenia sprawy w sądzie. Ponadto w przypadku zawarcia ugody przed mediatorem w toku sprawy sąd z urzędu zwraca stronie trzy czwarte opłaty od pozwu.