Kontrola wyrobów budowlanych prowadzona będzie u producenta, importera i u sprzedawcy. Zmienią się też zasady i procedury kontroli wyrobów wprowadzanych do obrotu.
Inspektorzy muszą ustalić, czy wyrób ma takie właściwości użytkowe, które zadeklarował producent – przewidują przepisy nowelizacji ustawy o wyrobach budowlanych oraz ustawy o systemie oceny zgodności, nad którą trwają prace w Sejmie. Natomiast gdy producent i importer mają siedziby za granicą, to wówczas sprzedawca będzie dostarczał deklarację zgodności kontrolowanego wyrobu.

Wprowadzanie do obrotu

Wprowadzane do obrotu mogą być tylko te wyroby, które mają właściwości użytkowe pozwalające stosować je przy robotach budowlanych. Dlatego muszą być oznakowane CE i znakiem budowlanym oraz umieszczone w określonym przez Komisję Europejską wykazie wyrobów, które mają znaczenie dla zdrowia i bezpieczeństwa, a producent wydał dla nich deklarację zgodności z uznanymi regułami sztuki budowlanej.

Uprawnienia inspektorów

Zmienią się też zasady i procedury kontroli wyrobów wprowadzanych do obrotu. Wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego prowadzi kontrole planowe i doraźne, postępowania administracyjne w pierwszej instancji, a także zleca badania pobranych w toku kontroli próbek wyrobów budowlanych. Po wejściu w życie nowych przepisów będzie również przekazywał głównemu inspektorowi nadzoru budowlanego informacje o przeprowadzonych kontrolach wyrobów budowlanych wprowadzonych do obrotu oraz o wydanych postanowieniach, decyzjach i opiniach o wyrobach budowlanych sporządzonych dla organów celnych.
Kontrola wyrobów budowlanych wprowadzanych do obrotu może być wszczęta nawet z urzędu. Prowadzący ją inspektor może teraz wstępować na teren obiektów i do pomieszczeń, w których znajdują się wyroby budowlane i dokumenty. Kontroluje on wyroby budowlane w siedzibie przedsiębiorcy lub w miejscu wykonywania przez niego działalności, podczas jej wykonywania i w obecności kontrolowanego. Natomiast po wejściu w życie znowelizowanej ustawy będzie mógł to robić także w obecności osoby upoważnionej przez kontrolowanego przedsiębiorcę. Kontrola będzie dotyczyła wyłącznie wyrobu budowlanego, prawidłowości jego oznakowania oraz oceny zgodności i jego dokumentacji technicznej.



Przebieg kontroli

Od kontrolowanego producenta lub importera będzie można domagać się przedstawienia:
● deklaracji zgodności wyrobu budowlanego,
● nazwy producenta.
Przy wyrobach importowanych będzie można domagać się przedstawienia również:
● adresu i nazwy producenta,
● wykazu uwzględnionych specyfikacji technicznych,
● Polskich Norm kontrolowanego wyrobu,
● aprobat technicznych.
Dodatkowo można żądać:
● sprawozdania z przeprowadzonych badań,
informacji o wewnętrznej kontroli produkcji, nazwie i adresie przedsiębiorcy, od którego został nabyty wyrób,
● ogólnego opisu wyrobu,
● schematów i instrukcji stosowania,
● deklaracji zgodności.
Na żądanie kontrolowany musi złożyć wyjaśnienia na piśmie lub ustnie. Inspektor przesłucha świadków, zasięgnie opinii biegłych, zabezpieczy dowody, wyroby budowlane, pomieszczenia, a także będzie pobierał nieodpłatne próbki do badań.
Gdy kontrolowany wyrób stwarza zagrożenie dla życia, zdrowia, mienia lub środowiska, inspektor może jeszcze dodatkowo domagać się przedstawienia jego dokumentacji technicznej.
Dodatkowe obowiązki ciążą na kontrolowanym przedsiębiorcy. Gdy przedstawia zgodność kopii dokumentów to powinien potwierdzić ich zgodność z oryginałami. W trakcie kontroli musi umożliwić inspektorowi zbadanie dokumentów i sporządzić dla niego ich kopie.
Gdy kontrola będzie prowadzona u sprzedawcy, a inspektor stwierdzi, że wyrób budowlany nie spełnia wymogów, to może zakazać dalszego sprzedawania tej partii towaru.
Decyzję o wycofaniu z obrotu konkretnego wyrobu albo całej partii wydaje się wówczas, gdy producent albo importer ma siedzibę za granicą. Na żądanie osób, które już zakupiły taki wycofany produkt, można będzie nakazać producentowi, importerowi lub sprzedawcy, aby odkupił go od nich.
Organ może też nakazać zniszczenie wyrobu na koszt producenta, importera lub sprzedawcy.
Nie będzie potrzeby dodatkowego znakowania
Po wejściu w życie przepisów ustawy o zmianie ustawy o wyrobach budowlanych oraz ustawy o systemie oceny zgodności polscy przedsiębiorcy będą mogli stosować również wyroby wprowadzone do obrotu legalnie w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej nawet wówczas, gdy nie zostały objęte zakresem przedmiotowym norm zharmonizowanych lub wytycznych do europejskich aprobat technicznych. Musi jednak zostać spełniony warunek, że właściwości użytkowe tego wyrobu spowodują, iż obiekty budowlane, przy których zostaną wykorzystane, będą spełniały podstawowe wymagania.
Oznaczać to będzie, że można je wprowadzić do obrotu w kraju bez potrzeby dodatkowego znakowania znakiem budowlanym.