Trzy pytania do GRZEGORZA PNIEWSKIEGO z Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów - Czy internauci kupujący on-line pliki z muzyką lub programy komputerowe mogą zrezygnować z zakupionego towaru?

Internauta, rejestrując się na portalu internetowym umożliwiającym pobieranie plików, zawiera z jego właścicielem umowę, i to z niej wynika, czy będzie miał takie prawo. Postanowienia tej umowy nie mogą jednakże ograniczać uprawnień konsumenta, które zapewnia mu ustawa o ochronie niektórych praw konsumentów. Stanowi ona, że można odstąpić od umowy bez uzasadnienia w terminie dziesięciodniowym, zwracając jednocześnie otrzymane świadczenia. Umowa jest wtedy uważana za niezawartą, a konsument jest zwolniony z wszelkich zobowiązań z niej wynikających. Prawo odstąpienia nie przysługuje jednak w sytuacji rozpoczęcia – w wyniku zgody konsumenta – świadczenia usług przez przedsiębiorcę przed upływem terminu odstąpienia, a więc w sytuacji gdy zawrzemy umowę z portalem internetowym i zaczniemy ściągać udostępnione na nim pliki. Ponadto uprawnienie to tracimy także w momencie zdjęcia opakowania z nośnika elektronicznego.

Czy przedsiębiorca sprzedający pliki w internecie musi potwierdzać warunki zawartej umowy na piśmie?
Tak. Takie potwierdzenie powinno zawierać między innymi dane przedsiębiorcy, najważniejsze postanowienia umowy dotyczące ceny oraz przedmiotu świadczenia, a także informacje na temat uprawnień przysługujących konsumentowi. W przypadku zaniedbania tego obowiązku przysługujący konsumentowi termin do odstąpienia od umowy wydłuża się do trzech miesięcy. Jeżeli jednak po rozpoczęciu biegu tego terminu otrzymamy potwierdzenie, termin ulega skróceniu do dziesięciu dni od daty jego otrzymania.
Zdarzają się przypadki, że portale reklamujące darmowe pobieranie plików później żądały za nie zapłaty, zasłaniając się zapisami swoich regulaminów. Co mogą zrobić w takich przypadkach konsumenci?
Zgodnie z kodeksem cywilnym, regulamin wiąże drugą stronę wyłącznie w przypadku, gdy został jej udostępniony przed zawarciem umowy w taki sposób, aby mogła ona go przechowywać i odtwarzać. Jeżeli więc, dokonując rejestracji, zaakceptowaliśmy regulamin, musimy go przestrzegać. W związku z tym, że każdy przypadek jest indywidualny, radzę skontaktować się z miejskimi lub powiatowymi rzecznikami konsumentów, których dane teleadresowe dostępne są na stronie www.uokik.gov.pl.