Na rynku telewizji kablowej dominują w stolicy dwie duże firmy – Aster i UPC, które oferują mieszkańcom osiedli prawie jednakowe usługi, najwyższe w Polsce opłaty abonamentowe oraz brak możliwości zmiany operatora w prawie 60 proc. budynków.
ANALIZA
Praktyki tych firm ograniczające konkurencję to z kolei różnicowanie wysokości cen usług telewizji kablowej oraz dostępu do internetu w poszczególnych dzielnicach. Tymczasem operatorzy mogą wprawdzie różnicować ceny swoich usług, ale musi to być ekonomicznie uzasadnione. UOKiK bada już regulaminy kablówek.
Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów zakazuje:
● porozumień ograniczających konkurencję (art. 6),
● nadużywania pozycji dominującej (art. 9),
● naruszania zbiorowych interesów konsumentów (art. 26).
Stosowanie nieuczciwych praktyk uderza nie tylko w konkurencję, ale przede wszystkim w zwykłych użytkowników usług kablowych, czyli abonentów.

Niejednolite warunki umów

Sieci Aster i UPC podzieliły między siebie rynek warszawski – Aster obsługuje ok. 300 tys. mieszkań, UPC zaś ok. 130 tys. mieszkań, więc zasięg tych dwóch sieci jest prawie dwa razy większy. W zasięgu sieci Aster lub UPC jest 80 proc. wszystkich mieszkań w Warszawie.
W czym przejawiają się działania nieuczciwej konkurencji? Między innymi w oferowaniu cen dumpingowych na poszczególnych terenach.
Takie działania mogą być uznane za nadużywanie pozycji dominującej na rynku (art. 9 ust. 1 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów). Niedozwolonymi przejawami takiej działalności jest np. bezpośrednie lub pośrednie narzucanie nadmiernie wygórowanych lub rażąco niskich cen, stosowanie niejednolitych warunków umów.



Dumpingowe ceny

W momencie pojawienia się konkurenta operator Aster na terenie osiedla spółdzielni „Żelazna Brama” zaoferował ceny dumpingowe za usługę telewizji kablowej. I tak zamiast dotychczasowych 64 zł, na terenie osiedla oferowano 12 zł, tj. cenę za abonament poniżej kosztów wytworzenia (takie koszty wynosiły wówczas ok. 19 zł za utrzymanie sieci oraz ok. 10 zł za opłaty autorskie). Takie działania są naruszeniem art. 24 ust. 2 pkt 3 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów (stosowanie nieuczciwych praktyk rynkowych) oraz art. 15 ust. 1 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (utrudnianie innym przedsiębiorcom dostępu do rynku).
Aster wybranym abonentom oferował również ceny indywidualne, inne niż podane w cennikach. Różnicowanie opłat zależało w praktyce od tego, czy w danym budynku konkurencyjnie świadczył usługi inny operator. Oferty te nie były dostępne w budynkach, gdzie firma Aster była jedynym dostawcą.

Podobnie praktyki w Łodzi

W podobnej sytuacji w Łodzi UOKiK zakazał operatorowi dominującemu na tamtym rynku praktyk nieuczciwej konkurencji (komunikat prasowy ze strony UOKiK: http://www.uokik.gov.pl/pl/informacja_i_edukacja/informacja/komunikaty_prasowe/ art260.html). Operator pobierał różne opłaty za tę samą usługę, a wysokość opłat była zależna jedynie od tego, czy w danej lokalizacji funkcjonowała konkurencja.



W analogicznej sytuacji prezes UOKiK w decyzji RGD 46/2007 uznał, że Aster nie ma dominującej pozycji w Warszawie. Zdaniem prezesa, opisując wielkość badanego rynku i tego, czy dany uczestnik tego rynku ma na nim pozycję dominującą, należy brać także pod uwagę możliwości operatorów cyfrowych. Zdaniem ekspertów, takie założenie jest błędne, gdyż inne uwarunkowania decydują o możliwości poprowadzenia tzw. kabla, a inne – o odbiorze pakietów cyfrowych.

Posypały się kary

UOKiK 11 grudnia 2008 r. ogłosił raport z kontroli wzorców umów stosowanych przez alternatywnych dostawców usług telekomunikacyjnych.
W raporcie przedstawiono wyniki kontroli wzorów umów, regulaminów, cenników i ogólnych warunków umów dziewięciu największych alternatywnych dostawców usług telekomunikacyjnych na terenie Warszawy: UPC, Telefonia Dialog, Toya, Aster, Tele2, Netia, Vectra, GTS Energis oraz Multimedia Polska. Po opublikowaniu raportu część operatorów dobrowolnie usunęła zapisy wskazane przez UOKiK jako nieprawidłowe.
Za niezastosowanie się do zaleceń UOKiK na spółkę Aster w styczniu 2009 r. nałożono karę w wysokości ok. 1,6 mln zł.
1,6 mln zł kary nałożył UOKiK na spółkę Aster w 2009 r.
Podstawa prawna
Ustawa z 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz.U. nr 50, poz. 331; ost. zm. Dz.U. z 2009 r. nr 157, poz. 1241).
Ustawa z 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (t.j. Dz.U. z 2003 r. nr 153, poz. 1503 z późn. zm.).