W czasie zawieszenia działalności gospodarczej przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą ubezpieczenie emerytalne i rentowe jest dobrowolne. Przedsiębiorca nie opłaca ubezpieczenia chorobowego i wypadkowego.
PROCEDURY
Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych nakłada obowiązek ubezpieczeń emerytalnego i rentowych na osoby fizyczne, które na terenie Polski są osobami prowadzącymi działalność gospodarczą oraz osobami z nimi współpracującymi. Przedsiębiorcy opłacają również obowiązkowo ubezpieczenie wypadkowe. Natomiast ubezpieczenie chorobowe jest dla nich dobrowolne i objęcie nim następuje na wniosek osoby zainteresowanej.
Uregulowanie w polskim systemie prawnym instytucji zawieszenia działalności gospodarczej związane było przede wszystkim z postulatem niepłacenia składek na ubezpieczenie społeczne w okresie zawieszenia. Wprowadzone przepisy postulat ten realizują. Zgodnie z art. 36a ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych zasadą jest, że ubezpieczenia emerytalne i rentowe w okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą jest dobrowolne. Przedsiębiorca w okresie zawieszenia nie opłaca ubezpieczenia chorobowego i wypadkowego.

Jak zawiesić składki

Procedura zawieszania opłacania składek została zróżnicowana w zależności od formy prawnej prowadzenia działalności. Zawieszenie obowiązków składkowych przez przedsiębiorców – osoby fizyczne, którzy działalność prowadzą indywidualnie lub w ramach spółki cywilnej, zasadniczo nie wymaga załatwiania odrębnych formalności w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. Ta sama reguła dotyczy zresztą zawieszenia działalności dla celów podatkowych (czytaj część 4 zeszytu 8 str. 15).
W przypadku firm jednoosobowych podstawę zawieszenia obowiązku opłacania składek ubezpieczeniowych stanowi sam wniosek o zawieszenie działalności gospodarczej składany przez przedsiębiorcę w organie ewidencyjnym na druku EDG-1. Indywidualny przedsiębiorca żadnych innych formalności dokonywać nie musi. To na organie ewidencyjnym spoczywa obowiązek przekazania do ZUS kopii wpisu o zawieszeniu firmy. Na tej podstawie ZUS sporządza odpowiednie dokumenty ubezpieczeniowe, tj.:
● wyrejestrowanie płatnika składek (formularz ZUS ZWPA),
● wyrejestrowanie z ubezpieczeń osoby prowadzącej działalność gospodarczą (formularz ZUS ZWUA) oraz członków rodziny osoby ubezpieczonej – osoby prowadzącej działalność (formularz ZUS ZCNA),
● wyrejestrowanie z ubezpieczeń osób współpracujących (formularz ZUS ZWUA) i członków rodziny osób współpracujących (formularz ZUS ZCNA).
Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie dokona wyrejestrowania płatnika składek w sytuacji, gdy płatnik nadal zatrudnia osoby w zakresie dopuszczalnym przepisami ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, za które ma obowiązek składania dokumentów ubezpieczeniowych np. zleceniobiorców.
W związku z zawieszeniem wykonywania działalności gospodarczej ZUS powiadomi płatnika składek (ewentualnie osoby współpracujące) odrębnym pismem o wszystkich sporządzonych na tę okoliczność dokumentach ubezpieczeniowych.
Możliwość zawieszenia działalności została uzależniona od tego, czy przedsiębiorca spełnia warunek niezatrudniania pracowników. Jeżeli zatem do ZUS wpłynie z organu ewidencyjnego informacja o zawieszeniu wykonywania działalności przez przedsiębiorcę, a ZUS stwierdzi, że płatnik ten nie wyrejestrował z ubezpieczeń społecznych osób będących pracownikami w rozumieniu kodeksu pracy, to w takiej sytuacji ZUS powiadomi organ ewidencyjny oraz płatnika składek o wszczęciu postępowania wyjaśniającego w celu ustalenia, czy zawieszenie działalności faktycznie nastąpiło.
UWAGA ZGŁOSZENIE W KRS
W przypadku zgłoszenia, zawieszenia działalności w sądzie rejestrowym spółka handlowa dodatkowo wypełnia dokument wyrejestrowujący spółkę jako płatnika składek – ZUS ZWPA
Nieco inaczej wygląda zawieszanie obowiązków z zakresu ubezpieczeń społecznych w przypadku podmiotów gospodarczych podlegających wpisowi do Krajowego Rejestru Sądowego. W przypadku zgłoszenia zawieszenia działalności w sądzie rejestrowym spółka dodatkowo wypełnia dokument wyrejestrowujący spółkę jako płatnika składek – ZUS ZWPA. Dokument ten jest przekazywany bezpośrednio przez sądy rejestrowe do odpowiedniej jednostki ZUS, zgodnie z adresem siedziby spółki.
Natomiast wspólnicy spółek: jawnej, partnerskiej, komandytowej oraz wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością składają do ZUS odpowiednio wyrejestrowanie siebie jako płatnika składek na własne ubezpieczenia na formularzu ZUS ZWPA z własnymi odrębnymi danymi identyfikacyjnymi NIP i PESEL. Mogą tego dokonać również za pośrednictwem sądu rejestrowego.



Skutki zawieszenia

Osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej (art. 13 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych).
Zgodnie z generalną zasadą zawartą w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej, w stosunku do zobowiązań o charakterze publicznoprawnym, a zatem m.in. składek na powszechne ubezpieczenia społeczne zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej wywiera skutki prawne od dnia, w którym rozpoczyna się zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej, do dnia poprzedzającego dzień wznowienia wykonywania działalności gospodarczej. Żeby jednak nie było niejasności co do tego, od kiedy zawieszenie działalności wywołuje skutki w zakresie opłacania składek i korzystania ze świadczeń z ubezpieczenia społecznego w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych od 7 marca 2009 r. obowiązuje przepis art. 36a ust. 2 (w nowym brzmieniu), zgodnie z którym zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej powoduje ustanie obowiązku ubezpieczeń społecznych od dnia, w którym rozpoczyna się zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej, do dnia poprzedzającego dzień wznowienia wykonywania działalności gospodarczej. Dla przykładu – jeżeli działalność została zawieszona, np. od 10 września, to składki na ubezpieczenia społeczne za lipiec powinny zostać opłacone za okres od 1 do 9 września, a zatem tylko za część miesiąca.
UWAGA OKRES ZAWIESZENIA
Zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej w stosunku do składek na powszechne ubezpieczenia społeczne wywiera skutki prawne od dnia, w którym rozpoczyna się zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej, do dnia poprzedzającego dzień wznowienia wykonywania działalności gospodarczej
PRZYKŁAD: ZAWIESZENIE UBEZPIECZENIA
Przedsiębiorca zawiesił działalność gospodarczą od 4 września do 20 listopada. W takim wypadku w ubezpieczeniach społecznych pozostaje do 3 września, a potem – po wznowieniu działalności – od 21 listopada. Składki opłaca proporcjonalnie do czasu pozostawania w ubezpieczeniu.
Oznacza to, że osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą:
n podlega ubezpieczeniom społecznym oraz opłaca składki na te ubezpieczenia do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia biegu zawieszenia wykonywania działalności,
● podlega ubezpieczeniom społecznym oraz opłaca składki na te ubezpieczenia od dnia wznowienia wykonywania działalności.
Powyższa zasada podlegania ubezpieczeniom społecznym ma także zastosowanie do:
● wspólników spółki jawnej, partnerskiej, komandytowej oraz wspólnika jednoosobowej spółki z o.o. – w przypadku zawieszenia (wznowienia) działalności przez spółkę,
● wspólników spółki cywilnej – w przypadku zawieszenia (wznowienia) działalności przez wszystkich jej wspólników.
Zawieszenie działalności zgłoszone między 20 września 2008 r. a 6 marca 2009 r. wywiera skutki prawne w zakresie ubezpieczeń społecznych:
● od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym przedsiębiorca dokonał zgłoszenia zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej,
● do ostatniego dnia miesiąca, w którym przedsiębiorca dokonał zgłoszenia wznowienia wykonywania działalności gospodarczej.



Podleganie ubezpieczeniom

W okresie zawieszenia wykonywania działalności osoby fizyczne: indywidualni przedsiębiorcy oraz wspólnicy spółek cywilnych podlegają dobrowolnie ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym na zasadach obowiązujących dla osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą.
Dobrowolność podlegania ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym oznacza, że przedsiębiorcy mogą przystąpić do tych ubezpieczeń w dowolnym momencie w okresie zawieszenia działalności gospodarczej (tj. okresie niepodlegania ubezpieczeniom w związku z zawieszeniem). W takim wypadku:
● objęcie dobrowolnymi ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi następuje od dnia wskazanego we wniosku o objęcie tymi ubezpieczeniami, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został zgłoszony (tj. zgodnie z zasadami określonymi w art. 14 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych);
● ustanie dobrowolnych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych następuje od dnia wskazanego we wniosku o wyłączenie tych ubezpieczeń, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został zgłoszony albo od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, za który nie opłacono w terminie składki należnej na te ubezpieczenia albo od dnia ustania tytułu podlegania tym ubezpieczeniom (tj. zgodnie z zasadami określonymi w art. 14 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych).
Natomiast wspólnicy jednoosobowych spółek z o.o., spółek jawnych, komandytowych lub partnerskich w okresie zawieszenia wykonywania działalności przez spółkę mogą kontynuować ubezpieczenia emerytalne i rentowe. W takim wypadku składają wniosek o objęcie ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi w terminie do 30 dni od daty ustania obowiązku ubezpieczeń społecznych w związku z zawieszeniem wykonywania działalności gospodarczej przez spółkę.

Podstawa wymiaru

Dla przedsiębiorców decydujących się na dobrowolne opłacanie składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w okresie zawieszenia działalności gospodarczej istotne są zasady ustalania podstawy wymiaru składek na te ubezpieczenia.
Podstawę wymiaru ustala się według zasad obowiązujących dla danej osoby przed zawieszeniem wykonywania działalności. W związku z powyższym minimalna podstawa wymiaru składek wynosi odpowiednio:
● 60 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w poprzednim kwartale (a dla składek należnych od 1 stycznia 2009 r. – 60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe) lub
● 30 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia (dla przedsiębiorcy, który spełnia warunki do opłacania składek od takiej podstawy, a zatem przedsiębiorcy rozpoczynającego prowadzenie działalności gospodarczej). Przy czym do okresu 24 miesięcy od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności wlicza się także okres zawieszenia wykonywania działalności, w którym osoba przystąpiła do dobrowolnych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych, tj. opłacała składki od podstawy wymiaru 30 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia. Jeżeli 24 miesiące upłyną w trakcie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej i opłacania w tym okresie składek od 30 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia, począwszy od pierwszego dnia 25 miesiąca podstawa wymiaru składek dla tej osoby nie może być niższa od 60 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.
W przypadku wspólników spółek jawnych, partnerskich, komandytowych oraz wspólników jednoosobowych spó- łek z o.o. w okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przez spółkę, którzy kontynuują ubezpieczenia emerytalne i rentowe, minimalna podstawa wymiaru składek na te ubezpieczenia nie może być niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia.



Ubezpieczenia chorobowe

W okresie, na który działalność gospodarcza została zawieszona, przedsiębiorca nie podlega ubezpieczeniu chorobowemu i wypadkowemu. Nie pozostaje to bez wpływu na prawo do świadczeń z tych ubezpieczeń.
Ubezpieczenie chorobowe dla osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą i osób z nimi współpracujących jest dobrowolne i objęcie nimi następuje na wniosek osoby zainteresowanej. Od 1 stycznia 2009 r. ubezpieczony dobrowolnie nabywa prawo do zasiłku chorobowego po upływie 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego. Do okresu ubezpieczenia chorobowego wlicza się poprzednie okresy ubezpieczenia chorobowego, pod warunkiem że przerwa między nimi nie przekroczyła 30 dni lub była spowodowana urlopem wychowawczym, urlopem bezpłatnym albo odbywaniem czynnej służby wojskowej przez żołnierza niezawodowego.
Jeżeli zatem przykładowo przedsiębiorca zawiesił działalność na pół roku i po wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej zachoruje przed upływem trzech miesięcy ubezpieczenia, to nie będzie mógł otrzymać zasiłku chorobowego.
PRZYKŁAD: PRAWO DO ZASIŁKU CHOROBOWEGO
Przedsiębiorca objęty jest ubezpieczeniem chorobowym. Zawiesił prowadzenie działalności na okres jednego miesiąca. W takim wypadku po wznowieniu prowadzenia firmy zachowa ciągłość w ubezpieczeniu chorobowym, gdyż przerwa między okresami ubezpieczenia nie przekroczyła 30 dni. W przypadku zawieszenia działalności na dłuższy okres przedsiębiorcy będzie liczony na nowo trzymiesięczny okres wyczekiwania.

Bez deklaracji rozliczeniowej

Zasadą jest, że osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą ma obowiązek obliczać, opłacać oraz rozliczać należne składki na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne w deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA. Ustawodawca przewidział jednak wyjątek od tej reguły mający zastosowanie w okresie zawieszenia działalności gospodarczej.
Zgodnie z art. 36a ust. 3 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych za okres zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca niezatrudniający pracowników nie ma obowiązku składania deklaracji rozliczeniowej oraz opłacania składek na ubezpieczenia społeczne.
UWAGA ZASIŁEK CHOROBOWY
Od 1 stycznia 2009 r. ubezpieczony dobrowolnie nabywa prawo do zasiłku chorobowego po upływie 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego



Prawo do opieki zdrowotnej

Obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego osoby prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą powstaje od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, zaś osoby z nią współpracującej – od dnia rozpoczęcia współpracy do dnia jej zakończenia. W okresie zawieszenia działalności zastosowanie ma jednak zwolnienie z tego obowiązku.
Zgodnie z art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. c) ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowych ze środków publicznych w brzmieniu obowiązującym od 20 września 2008 r., obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, które są osobami prowadzącymi działalność pozarolniczą lub osobami z nimi współpracującymi, z wyłączeniem osób, które zawiesiły wykonywanie działalności gospodarczej na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.
Do ubezpieczenia zdrowotnego przedsiębiorców, którzy skorzystali z prawa do zawieszenia prowadzonej działalności, stosuje się zasady regulujące podleganie dobrowolnemu ubezpieczeniu zdrowotnemu.
Warto przypomnieć, że prawo do świadczeń opieki zdrowotnej ustaje po upływie 30 dni od dnia wygaśnięcia obowiązku ubezpieczenia zdrowotnego. Oznacza to, że po upływie 30 dni od dnia zawieszenia działalności gospodarczej przedsiębiorca traci prawo do świadczeń opieki zdrowotnej. Aby uniknąć tych negatywnych konsekwencji, osoba fizyczna, która zawiesiła prowadzenie firmy, może na ogólnych zasadach zostać zgłoszona do ubezpieczenia zdrowotnego jako członek rodziny. W przypadku gdy takiej możliwości nie ma, bo np. przedsiębiorca jest osobą samotną lub jej małżonek nie posiada tytułu do objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym, pozostaje mu zawarcie umowy dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego z Narodowym Funduszem Zdrowia i opłacania za siebie składki na to ubezpieczenie. Po zawarciu umowy z NFZ ubezpieczony powinien zgłosić ten fakt do ZUS na formularzu ZUS ZZA.
Jeśli chodzi o składkę zdrowotną – podobnie jak w przypadku składek ZUS, zawieszenie działalności gospodarczej od 7 marca 2009 r. powoduje ustanie obowiązku ubezpieczenia od dnia rozpoczęcia zawieszenia do dnia poprzedzającego dzień wznowienia działalności. Składka zdrowotna jest jednak niepodzielna, zatem wystarczy prowadzenie firmy przez jeden dzień, aby trzeba było uiścić składkę za cały miesiąc. Z tego względu wskazane jest złożenie wniosku o zawieszenie pierwszego dnia miesiąca albo gdy wniosek składany jest w trakcie miesiąca – wskazanie pierwszego dnia miesiąca następnego jako dnia rozpoczęcia zawieszenia (wznowienia działalności).
1276 zł
Minimalne wynagrodzenie
Tyle wynosi kwota minimalnego wynagrodzenia, jaką musi zapłacić pracodawca pracownikowi w 2009 roku



Wznowienie obowiązków

Przedsiębiorca – osoba fizyczna wznowienie działalności gospodarczej zgłasza w organie ewidencyjnym, który przekazuje kopię wpisu o wznowieniu do ZUS. Ten podejmuje działania mające na celu odwieszenie obowiązków składkowych wobec przedsiębiorcy. W oparciu o informację uzyskaną z organu ewidencyjnego ZUS sporządza odpowiednie dokumenty ubezpieczeniowe:
● zgłoszenie płatnika składek (formularz ZUS ZFA) – w przypadku gdy nastąpiło wyrejestrowanie płatnika w związku z wcześniejszym zawieszeniem działalności (wyrejestrowanie płatnika nie następuje, jeżeli mimo zgłoszenia zawieszenia przedsiębiorca zatrudnia zleceniobiorców);
● zgłoszenie do ubezpieczeń osoby prowadzącej działalność, odpowiednio na formularzu ZUS ZUA lub ZUS ZZA – zgodnie z podleganiem ubezpieczeniom, wskazanym w ostatnim zgłoszeniu przed zawieszeniem działalności.
Jeśli w czasie zawieszenia działalności wystąpiły zmiany skutkujące zmianą zasad podlegania ubezpieczeniom lub kodu tytułu ubezpieczenia, płatnik składek zobowiązany jest do złożenia dokumentów zgłoszeniowych do ubezpieczeń.
Odrębnym pismem ZUS powiadomi płatnika składek o sporządzonych dokumentach zgłoszeniowych, w związku z wznowieniem przez niego wykonywania działalności gospodarczej.
W sytuacji gdy w związku z zawieszeniem działalności nastąpiło wyrejestrowanie z ubezpieczeń osób współpracujących oraz członków rodziny, po wznowieniu wykonywania działalności, płatnik składek zobowiązany jest do złożenia dokumentów zgłoszeniowych za wszystkie wyrejestrowane osoby podlegające ubezpieczeniom.
Po wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej płatnik składek zobowiązany jest do złożenia:
● deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA lub imiennych raportów miesięcznych za siebie lub osoby współpracujące za miesiąc, w trakcie którego nastąpi wznowienie prowadzenia działalności i powstanie obowiązek ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego oraz za kolejny miesiąc, za który zostanie zadeklarowana na ubezpieczenia społeczne kwota w wysokości nie niższej niż najniższa podstawa wymiaru składek;
● deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA lub imiennych raportów miesięcznych za siebie lub osoby współpracujące za dany miesiąc, jeżeli od pierwszego dnia tego miesiąca nastąpi wznowienie prowadzenia działalności i powstanie obowiązek ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, a na ubezpieczenia społeczne zostanie zadeklarowana kwota w wysokości nie niższej niż najniższa podstawa wymiaru składek.
Na podstawie złożonych dokumentów rozliczeniowych, w których zostaną prawidłowo rozliczone należne składki od zadeklarowanych na ubezpieczenia społeczne i na ubezpieczenie zdrowotne kwot za pełny miesiąc, ZUS będzie mógł sporządzać dokumenty rozliczeniowe za kolejne miesiące.



UTRATA PRAWA DO ŚWIADCZEŃ
Po upływie 30 dni od dnia zawieszenia działalności gospodarczej przedsiębiorca traci prawo do świadczeń opieki zdrowotnej. Aby uniknąć tych negatywnych konsekwencji przedsiębiorca – osoba fizyczna może na ogólnych zasadach zostać zgłoszony do ubezpieczenia zdrowotnego jako członek rodziny.
PRZYKŁAD: ŚWIADCZENIA OPIEKI ZDROWOTNEJ
Mąż prowadzi działalność gospodarczą. Jego żona nie pracuje, jako członek rodziny korzysta z ubezpieczenia zdrowotnego przy mężu. W przypadku zawieszenia działalności prowadzonej przez męża to żona powinna zgłosić go do ubezpieczenia zdrowotnego jako osoba bezrobotna, której przysługuje tytuł do ubezpieczenia.
Gdy płatnik składek korzystał ze zwolnienia z obowiązku składania deklaracji rozliczeniowej lub imiennych raportów miesięcznych za siebie lub osoby współpracujące – zobowiązany jest do złożenia tych dokumentów za dany miesiąc, jeżeli obowiązek ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego ustał w trakcie miesiąca.
Firmy podlegające wpisowi do KRS w przypadku zgłoszenia wznowienia działalności wypełniają dokumenty zgłoszeniowe jako płatnik składek na formularzu ZUS ZPA, które sąd rejestrowy przekazuje do odpowiedniej jednostki ZUS. Natomiast wspólnicy spółek: jawnej, partnerskiej i komandytowej oraz wspólnik jednoosobowej spółki z o.o. składają do ZUS odpowiednie zgłoszenie siebie jako płatnika składek na własne ubezpieczenie na formularzu ZUS ZFA z własnymi odrębnymi danymi identyfikacyjnymi: NIP i PESEL. Mogą tego dokonać również za pośrednictwem sądu rejestrowego. Osoby te, tak samo jak osoby fizyczne prowadzące działalność indywidualnie lub jako wspólnicy spółek cywilnych, w celu dokonania zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych (i ubezpieczenia zdrowotnego) zobowiązanie są przekazać do ZUS w formie elektronicznej lub papierowej (bezpośrednio w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS lub za pośrednictwem poczty) formularz ZUS ZUA lub ZUS ZZA.
UWAGA OBOWIĄZEK ZGŁOSZENIA
Jeśli w czasie zawieszenia działalności wystąpiły zmiany powodujące zmianę zasad podlegania ubezpieczeniom lub kodu tytułu ubezpieczenia, płatnik składek musi złożyć dokumenty zgłoszeniowe do ubezpieczeń