Aby wyegzekwować długi zaciągnięte przez spółkę cywilną, konieczny jest tytuł egzekucyjny wydany przeciwko wszystkim wspólnikom.
Wierzyciel firmy działającej w formie spółki cywilnej może wszcząć postępowanie egzekucyjne dopiero po uzyskaniu tytułu egzekucyjnego przeciwko wszystkim wspólnikom tej spółki. Pozwanymi w sprawie o zapłatę długów będą zatem wszyscy wspólnicy. Muszą oni zostać wyszczególnieni w orzeczeniu sądu, ugodzie, wyroku sądu polubownego, ugodzie przed mediatorem lub w innym tytule egzekucyjnym.
Komornik, który przyjmie wniosek o prowadzenie egzekucji, będzie domagał się dostarczenia tytułu wykonawczego, którym jest tytuł egzekucyjny zaopatrzony w klauzulę wykonalności.

Wspólnicy są dłużnikami

Przedsiębiorcą nie jest spółka cywilna, lecz każdy z jej wspólników w zakresie wykonywanej przez siebie działalności gospodarczej. Spółka nie ma osobowości prawnej, a nawet zdolności prawnej w zakresie prowadzonej działalności. Takie stanowisko zajął Sąd Najwyższy w uchwale podjętej w składzie siedmiu sędziów z 26 stycznia 1996 r. (w sprawie sygn. akt IIICZP 111/95 opublikowanym w OSNC nr 5, poz. 63).
Spółka cywilna nie ma również majątku, z którego byłaby prowadzona egzekucja, bo należy on do wspólników. Natomiast zobowiązania spółki są zobowiązaniami wszystkich wspólników i są odrębne od ich zobowiązań osobistych.
Wspólnicy za zobowiązania spółki odpowiadają solidarnie.



Skuteczna egzekucja

Aby komornik mógł wyegzekwować zobowiązania od wspólników, musi uzyskać tytuł egzekucyjny przeciwko każdemu z nich, a następnie klauzule wykonalności przeciwko nim. Nie uzyska on klauzuli wykonalności przeciwko wspólnikowi, który nie został wymieniony w tytule egzekucyjnym.
Komornik nie może ściągać zadłużenia z majątku odrębnego wspólników.
Od tej zasady jest jednak wyjątek, gdy wspólnicy dokonali podziału zysku. W takim przypadku można kierować egzekucję do ich majątków odrębnych, a także do wierzytelności z tytułu udziału w zyskach. Można też zająć prawa do dokonania podziału zysku oraz prawo przysługujące wspólnikowi na wypadek wystąpienia ze spółki lub jej rozwiązania.
Wierzyciel osobisty wspólnika może wypowiedzieć jego udział w spółce, gdy w ciągu ostatnich sześciu miesięcy bezskutecznie była przeprowadzona egzekucja z ruchomości wspólnika, a wierzyciel osobisty uzyskał zajęcie praw przysługujących wspólnikowi na wypadek wystąpienia ze spółki, lub jej rozwiązania. Wypowiedzenie następuje na trzy miesiące naprzód, nawet gdy spółka była zawarta na czas oznaczony.

Odpowiedzialność małżonka

Jeżeli wspólnik pozostaje w związku małżeńskim, a tytuł wykonawczy przeciwko niemu uzyskał osobisty wierzyciel, to wówczas egzekucję może prowadzić nie tylko z majątku osobistego dłużnika, lecz także z pobranego przez niego wynagrodzenia za pracę lub dochodów uzyskanych z prowadzenia innej działalności gospodarczej, z korzyści z jego praw autorskich i praw pokrewnych, praw własności przemysłowej oraz innych praw twórcy. Zawarcie majątkowej umowy małżeńskiej, na podstawie której została rozszerzona wspólność majątkowa, nie wyłącza prowadzenia egzekucji z tych składników majątku, które należałyby do majątku osobistego dłużnika, gdyby taka umowa nie została zawarta.
Ważne
Spółka cywilna nie może występować w postępowaniu egzekucyjnym jako osoba trzecia lub uczestnik, który nie jest stroną
Podstawa prawna
Art. 778 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93 z późn. zm.).