Każdy rzecznik patentowy będzie mógł promować swoje usługi w prasie, radiu i telewizji. Będzie miał też prawo wyceniać wynalazki i znaki towarowe.
Taką rewolucję ma przynieść przygotowana przez Urząd Patentowy RP i Polską Izbą Rzeczników Patentowych nowelizacja ustawy o rzecznikach patentowych. Projekt zmian jest już po uzgodnieniach międzyresortowych i trafi w najbliższych dniach pod obrady rządu. Przewiduje on m.in. znaczące rozszerzenie zakresu działalności kancelarii patentowych, nowy model kształcenia aplikantów rzecznikowskich i ułatwienia w świadczeniu usług transgranicznych.

Dozwolona reklama

Rzecznicy patentowi będą mieli możliwość reklamowania swojej działalności za pośrednictwem wszystkich środków masowego przekazu – prasy, radia czy telewizji. Ograniczeniem w prowadzeniu reklamy usług patentowych będzie (de facto tak jak w przypadku każdej reklamy) zakaz stosowania nieuczciwej konkurencji i przepisów o niezamówionych informacjach handlowych. Oznacza to, że rzecznicy będą mogli mieć nawet możliwość stosowania reklamy porównawczej i wytykania wysokich cen rynkowym konkurentom. Szczegółowe zasady prowadzenia reklamy ma określić po wprowadzeniu nowych przepisów Krajowa Rada Rzeczników Patentowych.
– Istnieje potrzeba rzetelnej informacji o dostępnych na rynku usługach prawniczych za pośrednictwem radia, telewizji czy prasy. Ale reklama jest czymś innym. Zazwyczaj używane są w niej pojęcia wartościujące, a to może służyć dezinformacji zarówno co do jakości, jak i zakresu świadczenia pomocy prawnej – zauważa adwokat Joanna Agacka-Indecka, prezes Naczelnej Rady Adwokackiej. Podkreśla również, że z doświadczeń i badań samorządu adwokackiego wynika, że dopuszczenie swobodnej reklamy nie przynosi masowego napływu klientów.
– Nie sądzę, żeby rzecznicy korzystali z możliwości reklamowania swoich usług w telewizji czy radiu i promowania się obok producentów proszków do prania i piwa. Nie pozwoli im na to przede wszystkim charakter i powaga wykonywanego zawodu. Poza tym obowiązujące przepisy nie zabraniają rzecznikom reklamowania swoich usług. Taka możliwość nie jest tylko ujęta wprost w ustawie – tłumaczy Bartosz Krakowiak, rzecznik patentowy i członek Stowarzyszenia Ochrony Własności Przemysłowej.

Rzecznik w roli rzeczoznawcy

Nowelizacja przepisów pozwoli rzecznikom także na rozszerzenie zakresu świadczonych usług. Oprócz standardowej pomocy w sprawach własności przemysłowej będą mieli oni możliwość dokonywania wyceny praw i przedmiotów własności przemysłowej. W ramach swoich usług będą mogli prowadzić ponadto działalność edukacyjną i obsługiwać transfer wiedzy technicznej obejmującej nowe technologie i know-how.
– Zmiany odpowiadają potrzebom, które pojawiły się w praktyce wykonywania zawodu rzecznika patentowego. Obsługa klientów zakłada obecnie pewnego rodzaju kompleksowość. Przykładowo, jeżeli przygotowujemy umowy przeniesienia praw wyłącznych, nierzadko pojawia się również potrzeba dokonania wyceny tych praw – mówi Krzysztof Czub, polski i europejski rzecznik patentowy z Kancelarii Prawa Własności Przemysłowej i Prawa Autorskiego Czub & Czub.
Zdaniem Adama Taukerta, rzecznika prasowego Urzędu Patentowego RP, rozszerzenie zakresu działalności kancelarii jest konieczne.
– Mając określony w ustawie zakres usług, jakie może świadczyć kancelaria patentowa, usługodawca uzyskuje pewność umocowania prawnego do świadczenia określonych czynności na rzecz klienta – mówi Adam Taukert.



Kosztowna aplikacja

Zmieni się również system aplikacji przygotowującej do zawodu rzecznika. Egzamin konkursowy będzie obejmował wiedzę o działaniach rzecznika i wymogach wykonywania tego zawodu, podstawy prawa własności przemysłowej, elementy wiedzy technicznej, prawa konstytucyjnego i znajomość języka obcego.
Aplikacja rzecznikowska będzie w dalszym ciągu trwała trzy lata i kończyła się egzaminem kwalifikacyjnym. W ustawie pojawi się jednak górny limit rocznej opłaty za uczestniczenie w szkoleniu – nie będzie mogła ona być wyższa niż trzykrotność przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce w poprzednim roku (teraz wyniosłaby 8832 zł.
– Aplikacja rzecznikowska jest bardziej specjalistyczna i wielostronna w porównaniu z aplikacjami przygotowującymi do wykonywania innych zawodów prawniczych. Wiąże się m.in. z koniecznością ukończenia studiów podyplomowych na Uniwersytecie Warszawskim. Tym samym musi być ona droższa – tłumaczy Bartosz Krakowiak.
Projekt przewiduje także dodatkowe obowiązki dla prowadzących praktykę rzeczników. Będą mieli oni przymus doskonalenia zawodowego, które jest niezbędne ze względu na zmieniające się przepisy oraz stan wiedzy technicznej. Na baczności będą musieli mieć się niebawem rzecznicy zalegający ze składkami członkowskimi. Jeżeli będzie im się to przytrafiało przynajmniej przez rok, zostaną skreśleni z listy rzeczników patentowych.
Podstawa prawna
● Ustawa z 11 kwietnia 2001 r. o rzecznikach patentowych (Dz.U. z 2001 r. nr 49, poz. 509 z późn. zm.).