Odwołanie zarządu spółdzielni, w której wyboru i odwołania władz dokonuje rada nadzorcza, jest możliwe tylko wtedy, gdy spółdzielcy nie udzielą mu absolutorium.
Do 30 czerwca w spółdzielniach mieszkaniowych będą odbywać się walne zgromadzenia (ew. zebrania przedstawicieli członków). Jest to najczęściej jedyny moment, kiedy członkowie mają możliwość dokonania oceny efektów całorocznej pracy zarządu i podniesienia swoich zastrzeżeń co do jego rzetelności. Zaakceptowanie całorocznej działalności prezesa spółdzielni i jego zastępców odbywa się wówczas poprzez udzielenie absolutorium, które jest podstawową formą kontroli członków nad zarządem.
– Konsekwencją nieudzielenia absolutorium może być odwołanie poszczególnych lub wszystkich członków zarządu. W tym celu można natychmiast po nieudzieleniu absolutorium złożyć wniosek o wprowadzenie do porządku obrad punktu: odwołanie członków zarządu – tłumaczy Jaromir Gazy z Krajowego Związku Lokatorów i Spółdzielców.
Kwestie wyboru i odwołania członków zarządu reguluje art. 49 par. 2 prawa spółdzielczego, który stanowi, że statut określa, czy uprawnienia te przysługują radzie nadzorczej, czy walnemu zgromadzeniu.
– To jest jedyny wyjątek w prawie spółdzielczym, kiedy walne lub zebranie przedstawicieli może podjąć uchwałę w sprawie, chociaż wcześniej nie była ona przewidziana w porządku dziennym – mówi prof. Krzysztof Pietrzykowski z Uniwersytetu Warszawskiego.
Prawo do wystąpienia z inicjatywą podjęcia takiej uchwały ma każdy członek spółdzielni, który ma prawo do udziału w głosowaniu. Jak tłumaczy prof. Krzysztof Pietrzykowski, walne zgromadzenie ma prawo (może z niego skorzystać, ale nie musi) odwołania członków zarządu, którym nie udzieliło absolutorium. Uprawnienie to przysługuje walnemu zgromadzeniu także wtedy, gdy odwoływanie należy statutowo do kompetencji rady nadzorczej.
– Przeważnie w głosowaniu przy odwoływaniu członków zarządu odbywa się to zwykłą większością głosów, ale zdarzają się jednak i takie spółdzielnie, w których według statutu konieczne jest 2/3 głosów osób głosujących – mówi Jaromir Gazy. Nieudzielenie absolutorium nie pociąga za sobą automatycznego rozwiązania umowy o pracę z członkiem zarządu (wyrok SN z 7 września 2000 r., sygn. akt I PKN 101/00).
UPRAWNIENIA WALNEGO ZGROMADZENIA
Do wyłącznej właściwości walnego zgromadzenia należy m.in.:
● zatwierdzanie sprawozdań rocznych i sprawozdań finansowych
● udzielanie absolutorium członkom zarządu
● podejmowanie uchwał w sprawie podziału nadwyżki bilansowej (dochodu ogólnego) lub sposobu pokrycia strat
● podejmowanie uchwał w sprawie połączenia się spółdzielni, podziału spółdzielni oraz likwidacji spółdzielni
● rozpatrywanie w postępowaniu wewnątrzspółdzielczym odwołań od uchwał rady
● uchwalanie zmian statutu
Podstawa prawna
● Ustawa z 16 września 1982 r. – Prawo spółdzielcze (Dz.U. z 2003 r. nr 188, poz. 1848 z późn. zm.).