Posłowie wybrani do parlamentu europejskiego otrzymają wynagrodzenie w wysokości 38,5 proc. dochodów sędziego Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, czyli 7.665 euro brutto miesięcznie. Jednak osoby wybrane powtórnie do europarlamentu będą mogły zdecydować się na pobieranie uposażenia wynikającego z regulacji krajowej, czyli podsekretarza stanu.

Posłowie wybrani 7 czerwca do parlamentu europejskiego, którzy są już nimi w obecnej kadencji będą musieli do 14 sierpnia tego roku zdecydować o tym, które wybiorą wynagrodzenie dla siebie. Wybór jest między uposażeniem, które określają polskie przepisy w ustawie z 30 lipca 2004 r. o uposażeniu posłów do parlamentu europejskiego wybranych w RP (Dz. U. nr 187, poz. 1925 oraz z 2006 r. nr 104, poz. 708) a tym, które precyzuje nowy statut (decyzja) posła PE z 28 września 2005 roku (decyzja 2005/684/WE, Euratom). Ich wysokość różni się ponad trzykrotnie. Właśnie do marszałka Sejmu wpłynął komisyjny projekt ustawy o zmianie ustawy o uposażeniu posłów do parlamentu europejskiego wybranych w Polsce, który ma formalnie umożliwić taki wybór.

System krajowy czy unijny

- Nowelizacja będzie miała epizodyczny charakter – podkreślają autorzy projektu. Zmierza także do wprowadzenia ujednoliconych świadczeń dla wszystkich posłów do PE w Unii Europejskiej, dodają.

Dziś uposażenie europosła odpowiada wysokości uposażenia podsekretarza stanu, ustalonego na podstawie przepisów o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe, z wyłączeniem dodatku z tytułu wysługi lat. Wynosi ono 10.278,70 zł brutto miesięcznie. Statut posła, czyli decyzja unijna ustala przepisy i warunki ogólne wykonywania obowiązków posła do parlamentu europejskiego oraz zmierza do wprowadzenia ujednoliconych świadczeń dla wszystkich posłów do parlamentu europejskiego wybieranych w Unii Europejskiej.

- Projekt zmierza do zapewnienia realizacji prawa do wyboru stosowania zasad wynagradzania posła ustalonych w systemie krajowym – twierdzą posłowie

Zgodnie z art. 25 decyzji unijnej, posłowie, którzy byli już w PE w kadencji 2004-2009 r. i zostali ponownie wybrani na następną kadencję, mogą podjąć decyzję o pozostaniu przy obecnym systemie krajowym. O niej muszą poinformować pisemnie przewodniczącego parlamentu europejskiego w terminie 30 dni od daty wejścia w życie statutu. Zapewnienie realizacji tego prawa wymaga wprowadzenia odpowiednich zmian w prawie polskim. Oznacza to też, zgodnie z art. 5 projektu, że posłowie do PE wybrani w wyborach przeprowadzonych 7 czerwca zostaną zobowiązani do poinformowania na piśmie marszałka Sejmu, w terminie do 14 sierpnia 2009 r., o dokonanym wyborze uposażenia.

- W praktyce możliwość pozostania niektórych posłów ponownie wybranych do Parlamentu Europejskiego przy krajowym systemie wynagrodzeń jest znikoma – uważają autorzy projektu. Patrząc realnie na sprawę, to o wyborze uposażenia przesadzi bowiem fakt, że otrzymywane pieniądze z systemu krajowego byłyby radykalnie niższe, dodają.

Zasady statutu

Zgodnie z art. 10 decyzji parlamentu europejskiego wynagrodzenie eurodeputowanego wynosi 38,5 proc. poborów podstawowych sędziego Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Oznacza to, że miesięczne wynagrodzenie eurodeputowanego wyniesie 7665 euro, co według kursu średniego NBP z 13 maja (1 euro = 4,3998 zł) daje 33.724,467 zł. Jest to kwota znacznie wyższa od uposażenia eurodeputowanego wypłacanego obecnym posłom do PE przez Kancelarię Sejmu.

Europosłowie, w myśl art. 13 decyzji, po wygaśnięciu swojego mandatu mają prawo do odprawy przejściowej w wysokości otrzymywanego wynagrodzenia, tj. 7665 euro. Prawo to przysługuje przez okres jednego miesiąca za każdy rok sprawowania mandatu, jednak nie krócej niż 6 miesięcy i nie dłużej niż 24 miesiące. Poseł nie otrzyma odprawy, jeżeli obejmie mandat w innym parlamencie lub inny urząd publiczny.

Europosłom przysługuje też zwrot kosztów związanych z wykonywaniem mandatu. I tak. np. parlament pokrywa faktycznie poniesione koszty podróży pomiędzy miejscami pracy posła i innych podróży służbowych. Inne wydatki związane z wykonywaniem mandatu mogą być zwracane według stawek zryczałtowanych. Oprócz pensji podstawowej europosłowie otrzymują diety, zwroty kosztów podróży oraz ok. 4 tys. euro na prowadzenie biur. Do diety uprawnia podpis na liście obecności na posiedzeniu komisji czy sesji plenarnej. Europoseł musi uczestniczyć w przynajmniej połowie sesji, na których odbywają się glosowania. Inaczej traci połowę diety. Pieniądze dostaje nie tylko za dwa dni posiedzeń (od wtorku do czwartku). Jeśli poseł przyjedzie na posiedzenie parlamentu w poniedziałek wieczorem lub podpisze listę obecności tuż przed wylotem w piątek też inkasuje dietę.

Deputowani mają również prawo do pomocy osobistych współpracowników, których sami sobie dobierają. Parlament ponosi wówczas faktyczne koszty ich zatrudnienia. Mogą korzystać z biur, urządzeń telekomunikacyjnych i samochodów służbowych.

Prawo do emerytury

Po ukończeniu 63 roku życia europosłowie mają prawo do emerytury. Wynosi ona 3,5 proc. wynagrodzenia za każdy rok sprawowania mandatu i jedną dwunastą tej kwoty za każdy następny pełen miesiąc. Łącznie nie może to być jednak więcej niż 70 proc. wynagrodzenia. Prawo do emerytury istnieje niezależnie od innych emerytur.



Inwalidztwo lub śmierć posła

W przypadku inwalidztwa, które wystąpiło podczas sprawowania mandatu, posłowie mają prawo do renty inwalidzkiej. Jej wysokość wynosi jednak nie mniej niż 35 proc. wynagrodzenia posła.

Współmałżonek i dzieci pozostające na utrzymaniu posła lub byłego posła, który w chwili śmierci uprawniony był lub byłby w przyszłości do emerytury mają prawo do renty rodzinnej. Łączna kwota renty rodzinnej nie może przewyższać emerytury, do której poseł byłby uprawniony po upływie kadencji lub która przysługiwała bądź przysługiwałaby byłemu posłowi.

Pozostały przy życiu współmałżonek otrzymuje 60 proc. tej kwoty, jednak nie mniej niż wynagrodzenie europosła. Ponowne zawarcie związku małżeńskiego nie pozbawia byłej żony tego prawa. Prawo to nie przysługuje w przypadku gdy okoliczności konkretnego przypadku nie pozostawiają żadnych uzasadnionych wątpliwości, iż związek małżeński został zawarty jedynie z myślą o rencie rodzinnej.

Dziecko pozostające na utrzymaniu otrzymuje 20 proc. łącznej kwoty renty.

Posłom oraz byłym posłom otrzymującym świadczenia emerytalne, jak też uprawnionym do świadczeń rodzinom zmarłych posłów przysługuje zwrot dwóch trzecich kosztów poniesionych w związku z chorobą, ciążą i urodzeniem dziecka. Przysługuje im też ubezpieczenie od ryzyka związanego z wykonywaniem mandatu (płacą jedną trzecią składki ubezpieczeniowej). Szczegółowe warunki korzystania z tego prawa określi parlament.

Wszelkich płatności związanych z kosztami działalności europosłów dokonuje się z budżetu Unii Europejskiej.

W euro lub walucie krajowej

Płatności świadczeń dokonuje się co miesiąc w euro lub w zależności od wyboru europosła w walucie tego państwa w którym jest jego miejsce stałego zamieszkania. Polskim posłom wybranym w 2004 r. w przypadają obecnie 54 mandaty. W tegorocznych wyborach liczba ta się zmniejszy do 50.

Ustawa wejdzie w życie 14 lipca tj. z dniem wejścia w życie decyzji unijnej. Tego dnia odbędzie się też pierwsze posiedzenie PE nowej kadencji.

i