Pod koniec roku rząd zajmie się projektem ustawy wprowadzającym do polskiego prawa możliwość składania w sądach pozwów zbiorowych, które mają ułatwić dochodzenie roszczeń za poniesione szkody - poinformowało ministerstwo sprawiedliwości.

Jak powiedziała Wioletta Olszewska z biura prasowego resortu, projekt ustawy obecnie "jest po uzgodnieniach wewnątrzresortowych i został zgłoszony do projektu planu prac rządu na czwarty kwartał 2008 roku".

Przygotowany przez Komisję Kodyfikacyjną Prawa Cywilnego przy ministerstwie projekt ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym przewiduje, że pozew zbiorowy będzie mogło złożyć przynajmniej 10 osób.

Zgodnie z planowanymi rozwiązaniami, warunkiem złożenia takiego pozwu będzie oparcie go na jednakowej podstawie - mogłyby go złożyć na przykład osoby poszkodowane w wyniku korzystania z tego samego leku, usług tej samej firmy lub związane umową o przewóz i uczestniczące w tym samym wypadku komunikacyjnym.

Postępowanie zbiorowe jest lepsze w przypadku małych roszczeń, gdy składanie pozwów indywidualnych nie jest opłacalne

W ocenie ministerstwa "postępowanie grupowe ułatwia dostęp do sądu w sytuacjach, w których dochodzenie roszczenia w takim postępowaniu jest korzystniejsze dla zainteresowanego niż indywidualne występowanie z własnym roszczeniem". W opinii autorów projektu taka sytuacja może np. występować w przypadku małych roszczeń, gdy składanie pozwów indywidualnych nie jest opłacalne.

Ponadto - według ministerstwa - przez wprowadzenie tego typu postępowań "osiąga się odciążenie sądów od rozpatrywania wielu podobnych spraw różnych podmiotów oraz zmniejszenie kosztów postępowania".

Projekt przewiduje także, że zbiorowe powództwo powinien złożyć reprezentant grupy, którym mógłby być jeden z jej członków lub lokalny rzecznik konsumentów. Reprezentant miałby obowiązek uzgodnienia zasad uczestnictwa w grupie i ustalenia warunków współpracy z adwokatem. Natomiast członkowie grupy, która złożyłaby pozew, musieliby się także zgodzić na ujednolicenie wysokości należnego każdemu z nich odszkodowania.

Resort planuje, że ze względu na rangę spraw rozpatrywanych w nowym typie postępowania, mogłyby być one prowadzone jedynie przed sądami okręgowymi mającymi siedzibę w miastach, w których działają sądy apelacyjne. Wszczęcie postępowania grupowego nie wykluczałoby jednak indywidualnego dochodzenia roszczeń przez osoby, które nie przystąpiłyby do grupy lub z niej wystąpiły.

Instytucja pozwów zbiorowych jest bardzo rozpowszechniona w Stanach Zjednoczonych. Tego typu rozwiązania funkcjonują też w wielu krajach europejskich.