Niemożność uzyskania świadczenia pielęgnacyjnego dla rodziny zastępczej, na której ciąży obowiązek alimentacyjny, jest niezgodny z konstytucyjnymi standardami ochrony rodziny - orzekł Trybunał Konstytucyjny.

Tak TK odpowiedział we wtorek na pytanie prawne Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, dotyczące prawa do świadczenia pielęgnacyjnego w związku ze sprawowaniem opieki nad niepełnosprawnym członkiem rodziny.

Trybunał orzekł, że ustawa z 2003 r. o świadczeniach rodzinnych jest niezgodna z konstytucją - w zakresie, w jakim uniemożliwia przyznanie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego osobie, która rezygnuje z pracy w związku z koniecznością opieki nad innym niż jej dziecko, niepełnosprawnym, niepełnoletnim członkiem rodziny, dla którego stanowi rodzinę zastępczą spokrewnioną i wobec którego osobę tę obciąża obowiązek alimentacyjny.

Zarówno rodzina naturalna jak zastępcza są zobowiązane do pieczy nad dzieckiem

TK stwierdził, że zarówno rodzina naturalna jak zastępcza są zobowiązane do pieczy nad dzieckiem. W przypadku konieczności rezygnacji z pracy zarobkowej z uwagi na konieczność opiekowania się niepełnosprawnym dzieckiem, sytuacja rodziców naturalnych i zastępczych jest taka sama. Różnicowanie ich pozycji w tym zakresie jest naruszeniem zasady równości.

Zdaniem TK, rodziny zastępcze spokrewnione otrzymujące zasiłek stały miały prawo oczekiwać, że będzie im przysługiwało świadczenie pielęgnacyjne, gdyż wynika to z zasady zaufania obywateli do państwa i stanowionego przez nie prawa. "Ustawodawca naruszył to zaufanie" - uznał TK.

Jerzy L. wraz z małżonką od 1998 r. stanowią rodzinę zastępczą dla trojga małoletnich wnuków. Na jedno z niepełnosprawnych dzieci Jerzy L. na podstawie przepisów uchylonej ustawy o pomocy społecznej otrzymywał zasiłek stały, zamieniony ustawą o świadczeniach rodzinnych na świadczenie pielęgnacyjne. Świadczenie to na mocy przepisów przejściowych ustawy, po spełnieniu określonych wymogów, przysługiwało mu do 31 sierpnia 2005 r.

Organy administracji publicznej odmówiły Jerzemu L. prawa do kontynuacji świadczenia, bo dziecko umieszczono w rodzinie zastępczej. Jerzy L. decyzję organów administracji publicznej zaskarżył do WSA. Rozpatrujący skargę sąd powziął wątpliwość i spytał TK o zgodność przepisów z konstytucją.