Unijny prawodawca może krok po kroku realizować cel ochrony zdrowia ludzkiego i tym samym wycofywać z rynku najpierw wyroby niszowe, a następnie te popularne wśród konsumentów. Twierdzi tak rzecznik generalny Trybunału Sprawiedliwości UE w kolejnej sprawie dotyczącej papierosów mentolowych.
Przypomnijmy: unijna dyrektywa nr 2014/40/UE zakazuje, co do zasady, od 20 maja 2016 r. wprowadzania do obrotu papierosów i tytoniu do samodzielnego skręcania papierosów o charakterystycznym aromacie z tego względu, że maskują one lub łagodzą ostrość dymu tytoniowego i przyczyniają się do wspierania oraz utrzymania zjawiska palenia. Jednocześnie dyrektywa stanowi, iż wyroby tytoniowe o charakterystycznym smaku i zapachu, których wielkość sprzedaży w całej UE wynosi 3 proc. lub więcej w danej kategorii wyrobu (takie jak wyroby mentolowe), mogą być nadal wprowadzane do obrotu do 20 maja 2020 r.
Mówiąc krótko: od 2016 r. z rynku musiały zniknąć aromatyzowane produkty tytoniowe rzadziej używane, zaś dopiero od 2020 r. będą musiały zniknąć te najpopularniejsze.
Część przedsiębiorców uważa, że taka regulacja narusza zasadę równego traktowania. Sprawa trafiła do TSUE. Rzecznik generalny trybunału w swej opinii przekonuje jednak, że to argument bezzasadny. Nie jest bowiem niczym nadzwyczajnym, że próba zmiany przyzwyczajeń konsumenckich odbywa się stopniowo, a nie za jednym zamachem.
– Konsumenci mają w ten sposób czas na zmianę nawyków, a przemysł uzyskuje czas konieczny do dostosowania się – uważa Henrik Saugmandsgaard Øe. Jego zdaniem postanowienia sprowadzające się do nagłego odcięcia ludzi od używanych przez nich na co dzień produktów mogłyby odnieść odwrotny skutek do zamierzonego. Groziłby rozrost szarej strefy. Byłoby to też niekorzystne dla firm, które cały swój model biznesowy opierały na produkcji popularnych mentoli.
Pytaniem oczywiście pozostaje, czy 3-proc. próg jest właściwy. Zdaniem rzecznika generalnego TS UE – wydaje się on odpowiedni. Tak czy inaczej dyskusja o innej jego wysokości mogłaby być związana z zarzutem braku proporcjonalności uchwalonego prawa, a nie z zarzutem braku równego traktowania.

orzecznictwo

Wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE z 4 lipca 2018 r., sygn. akt C-220/17. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia