Rozdzielenie urzędu ministra sprawiedliwości i Prokuratora Generalnego, gruntowna reforma prokuratury, wynagrodzenia sędziowskie i nabór do służby sędziowskiej – to tylko niektóre z problemów, które musi rozwiązać nowy minister sprawiedliwości.

Helsińska Fundacja Praw Człowieka wystosowała do ministra sprawiedliwości list otwarty zawierający zestawienie problemów związanych z funkcjonowaniem wymiaru sprawiedliwości oraz rekomendacje co do kierunków ich rozwiązania. W liście omówiono m. in.: rozdzielenie urzędu ministra sprawiedliwości i Prokuratora Generalnego, gruntowną reformę prokuratury, wynagrodzenia sędziowskie i nabór do służby sędziowskiej.

Minister bez prokuratora

Głównym zadaniem, które stoi przed nowym szefem resortu jest rozdzielenie urzędu Ministra Sprawiedliwości i urzędu Prokuratora Generalnego.

- Z uznaniem przyjęliśmy fakt, że prace w tym kierunku zostały podjęte już przez poprzedniego Ministra Sprawiedliwości. Naszym zdaniem należy kontynuować przyjęty kierunek zmian. Są to zmiany korzystne, gdyż będą prowadzić do ograniczenia pokusy polityków do instrumentalnego wykorzystywania prokuratury. Takie metody kończą się zazwyczaj naruszaniem praw człowieka i podważaniem wiary w porządek konstytucyjny. Potrzebne są zatem reformy umacniające niezależność prokuratury od polityków – napisali w liście członkowie HFPCz.

Wskazano także na potrzebę głębokiej reformy wewnętrznej prokuratury, profesjonalizację pracy, wzmocnienie etosu pracy prokuratora, tak aby do prokuratury trafiali najlepsi prawnicy.

Sędziowskie płace

Fundacja zwraca także uwagę na problem związany z wysokością wynagrodzeń sędziów.

- Naszym zdaniem protesty sędziów są uzasadnione, aczkolwiek nie popieramy form niektórych z nich – podkreślają przedstawiciele HFPCz.

I dodają, że kwestia wynagrodzeń sędziowskich wymaga systemowego rozstrzygnięcia i nie wystarczy pojedyncza podwyżka. Konieczne jest zaproponowanie mechanizmu zapewniającego sędziom wszystkich sądów powszechnych wynagrodzenia odpowiadającego godności urzędu i zapewniającego wykonanie normy art. 178 ust. 2 Konstytucji.

Podkreślono także, że oprócz odpowiednich wynagrodzeń wyzwaniem jest także szczególna dbałość o status sędziego, polegająca m.in. na zapewnieniu sędziom odpowiednich warunków pracy, a także personelu pomocniczego.

Inne problemy, na które zwrócono uwagę to m. in.: potrzeba reformy systemu pomocy prawnej, połączenie zawodów adwokatów i radców prawnych, przeprowadzenie kompleksowej regulacji dotyczącej dostępu do zawodów prawniczych oraz nadużywanie stosowania tymczasowego aresztowania.