Ustawa o finansowaniu zadań oświatowych wymaga od samorządów podjęcia nowych aktów prawnych. Opisujemy dziś problemy związane z dwoma – w sprawie trybu udzielania i rozliczania dotacji dla przedszkoli i innych form wychowania przedszkolnego oraz w sprawie określenia wysokości opłat za korzystanie z wychowania przedszkolnego.

Gminy (powiaty) powinny mieć podjęte uchwały dotacyjne w oparciu o art. 38 ust. 1 i uchwałę opłatową na podstawie art. 52 ustawy z 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych (Dz.U. z 2017 r. poz. 2203: dalej: u.f.z.o.) od razu po wejściu w życie tego aktu prawnego, czyli od 1 stycznia 2018 r. Niektóre samorządy już w grudniu je podjęły, zanim jeszcze nowe przepisy o finansowaniu zaczęły obowiązywać, ustalając ich wejście w życie od 1 stycznia 2018 r. Dlaczego? Bo ustawodawca nie przewidział czasu na przyjęcie uchwał po wejściu w życie nowych przepisów. Takie działanie jest wprawdzie dopuszczalne, ale bardzo wiele gmin decyduje się na podjęcie uchwały dopiero na pierwszej sesji w 2018 r. Akty te trzeba przyjąć jak najszybciej, bowiem po 1 stycznia to art. 38 ust. 1 i art. 52 u.f.z.o. stanowią jedyną podstawę prawną do podjęcia omawianych dziś uchwał. Regulacje, na podstawie których podejmowano uchwały na 2017 r., wygasły 1 stycznia 2018 r. Inna sprawa, że przepisy przejściowe przewidują różne sytuacje wyjątkowe, m.in. w zakresie stosowania do już udzielonych dotacji dotychczasowych regulacji.

Jak określić dotację

Jak każdy akt prawa miejscowego, tak i uchwała organu stanowiącego w sprawie dotacji musi się opierać na delegacji ustawowej. Do końca 2017 r. taką delegację stanowiły zasadniczo art. 80 ust. 4 i art. 90 ust. 4 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 2198 ze zm.). Obecnie punktem wyjścia dla uchwały dotacyjnej jest art. 38 ust. 1 u.f.z.o. Zgodnie z nim organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego w drodze uchwały ustala tryb udzielania i rozliczania dotacji, o których mowa w art. 15–21, art. 25, art. 26, art. 28–30 i art. 32, oraz tryb przeprowadzania kontroli prawidłowości ich pobrania i wykorzystania. Decyduje też o zakresie danych, które powinny być zawarte we wniosku o udzielenie dotacji i w rozliczeniu jej wykorzystania, terminie przekazania informacji o liczbie dzieci objętych wczesnym wspomaganiem rozwoju, uczniów, wychowanków lub uczestników zajęć rewalidacyjno-wychowawczych, o których mowa w art. 34 ust. 2, oraz terminie i sposobie rozliczenia wykorzystania dotacji. Mając właśnie na względzie ww. normę prawną, gmina powinna należycie przeprowadzić proces legislacyjny uchwały dotacyjnej. Przedstawiając zarys uchwały dotacyjnej, skupiamy się na wybranej grupie placówek, a mianowicie niepublicznych przedszkolach względnie innych formach wychowania przedszkolnego, którym dotacje przekazują właśnie gminy.

Leszek Jaworski