TK uznał wczoraj, że choć ustawa o policji nie przewiduje obowiązku wskazania osobie eksmitowanej z policyjnego lokalu służbowego innego lokum, to jest zgodna z konstytucją. Ustawa o postępowaniu egzekucyjnym w administracji zapewnia jej bowiem ochronę przed eksmisją na bruk.
TK rozpoznawał skargę konstytucją kobiety, której komendant policji nakazał opuszczenie lokalu służbowego. Skarżącej nie przysługiwał bowiem do niego tytuł prawny. Zarówno ona, jak i mieszkający z nią w spornym okresie członkowie rodziny nie są i nie byli funkcjonariuszami policji, nie posiadają też uprawnień do policyjnej renty rodzinnej. Mieszkanie przydzielono wiele lat temu dziadkowi kobiety, który był funkcjonariuszem milicji obywatelskiej, po jego śmierci zajmował je jego wnuk, a następnie skarżąca. I może sprawy by nie było, gdyby kobieta nie wystąpiła do komendanta policji o zawarcie z nią umowy najmu mieszkania. Ten odmówił i nakazał jego opuszczenie. Artykuł 95 ust. 3 pkt 3 ustawy o policji (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 2067) przewiduje, iż w przypadku gdy funkcjonariusz, członkowie jego rodziny lub inne osoby bez tytułu prawnego zajmują mieszkanie, znajdujące się w dyspozycji ministra właściwego do spraw wewnętrznych lub organu policji, to podmiot dysponujący danym lokalem jest uprawniony do wydania decyzji nakazującej jego opróżnienie. W tej sytuacji jedyną przesłankę wydania decyzji stanowi brak tytułu prawnego do lokalu służbowego. Ustawa o policji nie przewiduje konieczności wskazania osobie eksmitowanej mieszkania, do którego ma zostać przekwaterowana.
To zaś, w ocenie skarżącej, jest niegodne z ustawą zasadniczą. A dokładniej z zasadą nienaruszalności i poszanowania godności człowieka (art. 30 konstytucji) i prawem rodzin znajdujących się w trudnej sytuacji do pomocy ze strony władzy publicznej (art. 71 ust. 1 konstytucji). Narusza też obowiązek władzy publicznej prowadzenia polityki sprzyjającej zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych, w szczególności przeciwdziałania bezdomności (art. 75 ust. 1 konstytucji).
Trybunał orzekł jednak, że art. 90 w związku z art. 95 ust. 3 pkt 3, w zw. z art. 95 ust. 4, w zw. z art. 97 ust. 5 ustawy o policji są zgodne z konstytucją. W ustnych motywach rozstrzygnięcia wskazał, że zakwestionowane przez skarżącą przepisy prowadzą do osiągnięcia zamierzonego przez ustawodawcę celu, tj. stwierdzenia w trybie administracyjnym, że konkretnej osobie wygasło uprawnienie do policyjnego mieszkania, a osoba bezprawnie je zajmująca powinna zostać wykwaterowana po to, aby mogło ono służyć celom określonym w ustawie o policji. Zapewnienie ochrony przed eksmisją takim osobom nie powinno, w ocenie TK, wypaczać celu, jakiemu służą lokale służbowe. Ponadto przewidziana w art. 95 ust. 3 pkt 3 ustawy o policji decyzja o opróżnieniu lokalu nie prowadzi jeszcze do wykwaterowania na bruk osób znajdujących się w trudnej sytuacji.
Trybunał podkreślił, że odpowiednim miejscem do zagwarantowania ochrony osobom zajmującym lokal służbowy bez tytułu prawnego są przepisy ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1201), a dokładniej art. 144. Przypomniał, że został on zakwestionowany przez TK 18 października 2017 r. (sygn. akt K 27/15). Dzięki temu orzeczeniu zagwarantowano minimalny standard ochrony osób zajmujących bez tytułu prawnego mieszkania służbowe i został zrealizowany postulat zawarty w skardze, tj. zapewnienie ochrony przed eksmisją donikąd.
ORZECZNICTWO
Wyrok TK z 15 listopada 2017 r., sygn. akt SK 29/16.