Decyzja o tym, kiedy ruszy rejestr poświadczeń dziedziczenia, zapadnie 6 lutego. Nadal funkcjonuje tylko testowa wersja systemu pozwalająca na próbne rejestrowanie fikcyjnych aktów poświadczenia dziedziczenia.
Krajowa Rada Notarialna podejmie 6 lutego 2009 r. decyzję o terminie uruchomienia rejestru poświadczeń dziedziczenia. Powinno to nastąpić najpóźniej do końca I kwartału 2009 r. KRN zapewnia, że prace przygotowawcze związane z technicznym uruchomieniem notarialnego rejestru dobiegają końca.
- Finalizowane są ostatnie umowy zapewniające funkcjonowanie rejestru - mówi notariusz Lech Borzemski z Krajowej rady Notarialnej.

Przepisy są, rejestr nie działa

Tymczasem przepisy umożliwiające notarialne poświadczenie dziedziczenia obowiązują od 2 października 2008 r.
- Trudno zrozumieć, dlaczego system jeszcze nie działa. Ustawodawca przewidział przecież roczną vacatio legis właśnie dla zapewnienia prawidłowego przygotowania i funkcjonowania przyjętych rozwiązań - mówi Wioletta Olszewska z Ministerstwa Sprawiedliwości.
- Biorąc pod uwagę, że konkretne czynności związane z uruchomieniem rejestru Krajowa Rada Notarialna mogła wykonać dopiero po wejściu w życie ustawy, tzn. od 2 października 2008 r., uważamy, że prace przebiegały i tak w bardzo szybkim tempie - wyjaśnia Lech Borzemski.

Notariusze mają trudności

- Ustawa nie zawiera żadnego upoważnienia do wydania przepisów wykonawczych regulujących całą skomplikowaną materię funkcjonowania systemu od strony technicznej, organizacyjnej i bezpieczeństwa - mówi Lech Borzemski.
Wszystko to musiała więc zrobić Krajowa Rada Notarialna w swoich uchwałach. Problem finansowania rejestru oraz jego niekompletności uniemożliwił notariuszom szybkie uruchomienie systemu. Dlatego KRN złożyła w tej sprawie skargę do Trybunału Konstytucyjnego. Problemu nie widzi natomiast Ministerstwo Sprawiedliwości.
- Brak jest podstaw do przyjęcia, by państwo miało zajmować się obsługą działalności notariuszy, zapewniając im przy tym źródło przychodów, jakim jest wynagrodzenie za akt poświadczenia dziedziczenia - mówi Wioletta Olszewska z Ministerstwa Sprawiedliwości.
Nowelizacja prawa o notariacie, wprowadzając instytucję notarialnego poświadczenia dziedziczenia nie przewidziała terminu uruchomienia rejestru, a tym bardziej sankcji za jego nieutworzenie. Jedyną sankcją jest brak możliwości wykonania przepisów ustawy.



Trzeba ustalić procedury

Jak tłumaczą notariusze, długi okres oczekiwania na rejestr spowodowany jest także koniecznością ustalenia odpowiednich procedur dotyczących poświadczania dziedziczenia. Do tej pory nie ma bowiem w tym zakresie żadnych rozporządzeń wykonawczych.
- Oznacza to, że KRN musi w drodze uchwały określić parametry i procedury związane z utworzeniem rejestru, jego funkcjonowaniem, zasadami finansowania i zapewnieniem bezpieczeństwa użytkowania - mówi Lech Borzemski.
Notariusze zapewniają jednak, że uruchomią rejestr i wprowadzą notarialne poświadczenie dziedziczenia.
KALENDARIUM
1 października 2007 r. ogłoszono ustawę nowelizującą prawo o notariacie. Ustawodawca przewidział roczną vacatio legis.
10 marca 2008 r. KRN skierowała do TK wniosek o stwierdzenie niezgodności art. 95 i par.1 prawa o notariacie w zakresie, w jakim zobowiązuje KRN do utworzenia sytemu informatycznego do prowadzenia rejestru aktów poświadczenia dziedziczenia.
2 października 2008 r. nowelizacja weszła w życie, wprowadzając instytucję notarialnego poświadczenia dziedziczenia.
6 lutego 2009 r. KRN ma podjąć decyzję co do terminu uruchomienia rejestru.
Podstawa prawna
• Ustawa z 24 sierpnia 2007 r. o zmianie ustawy - Prawo o notariacie oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 181, poz. 1287).