Na razie jest za wcześnie żeby mówić o tym, kiedy i do jakich jednostek trafią granatniki - poinformowała PAP rzeczniczka prasowa Komendanta Głównego SG Angieszka Golias. MSWiA przygotowało projekt noweli, który zakłada, że straż graniczna będzie mogła posiadać granatniki.

Z Oceny Skutków Regulacji(OSR) do noweli rozporządzenia MSWiA ws. uzbrojenia Straży Granicznej wynika, że zakup granatników nastąpiłby w ramach budżetu SG w 2019 r.

Golias powiedziała, że wprowadzenie nowego rodzaju środków wchodzących w skład uzbrojenia tej formacji wynika z konieczności podniesienia skuteczności działań mających na celu ochronę nienaruszalności granicy, zwalczanie przestępczości granicznej i nielegalnej migracji. W projekcie rozporządzenia wspomniano o pojawiającym się w kontekście nielegalnej migracji zagrożeniu, czyli działalności grup przestępczych.

"Grupy przestępcze, zarówno te działające w obszarze nielegalnej migracji, jak i zajmujące się przemytem, są bardziej zdeterminowane, coraz lepiej zorganizowane i wyposażone, oraz niejednokrotnie uzbrojone. W uzasadnieniu napisano także, że wzięto pod uwagę zmieniającą się sytuację w bezpośrednim sąsiedztwie RP, zatem doposażenie formacji ma charakter prewencyjny, abyśmy w przypadku takiej konieczności mogli użyć granatników do oświetlania terenu, stawiania zasłon dymnych, czy z większą skutecznością zastosować niektóre ze środków przymusu bezpośredniego" - powiedziała Golias.

Podkreśliła, że choć obronę granicy państwowej w przypadku zbrojnego konfliktu przejmują siły zbrojne, to Straż Graniczna jest odpowiedzialna za zapewnienie porządku publicznego na przejściach granicznych. "I jako formacja będąca na pierwszej linii powinna posiadać wyposażenie dostosowane do zadań określonych w ustawie z 12 października 1990 r. o Straży Granicznej związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa państwa, również tych realizowanych we współdziałaniu z innymi służbami" - dodała.

W uzasadnieniu do projektu nowelizacji wskazano, że "skuteczne wykonywanie ustawowych zadań Straży Granicznej w zakresie ochrony granicy, zwalczanie zagrożeń migracyjnych, w tym przestępczości związanej z nielegalną migracją, a także zapewnienie porządku publicznego w przejściach granicznych wymaga adekwatnych środków umożliwiających przeciwdziałanie występującym zagrożeniom dla realizacji tych zadań".

Dodano, że nowy rodzaj środków wchodzących w skład uzbrojenia SG konieczny jest także z powodu wyzwań związanych z działalnością zorganizowanych grup przestępczych m.in. o charakterze międzynarodowym.

Wskazano, że granatniki mogą być użyte do skutecznego oświetlania terenu, stawiania zasłon dymnych czy też miotania środków obezwładniających, "w celu przywracania bezpieczeństwa i porządku publicznego w przejściach granicznych i w strefach nadgranicznych w trakcie prowadzenia działań granicznych, a także do odpierania ewentualnych ataku o charakterze zbrojnym".

Jak podkreślono tego rodzaju uzbrojenie znajduje się na wyposażeniu Policji, Biura Ochrony Rządu, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Służby Więziennej oraz Żandarmerii Wojskowej.

W OSR podkreślono, że "zakup granatników oraz pewnej liczby amunicji bojowej wzmocni siłę oddziaływania, w tym siłę obronną jednostek organizacyjnych Straży Granicznej, w szczególności oddziałów SG, które jako pierwsze będą reagowały na przypadki naruszenia granicy państwowej RP wobec np. uzbrojonych grup próbujących naruszać porządek publiczny i godzących w bezpieczeństwo publiczne".

Wskazano, że w chwili obecnej SG wykorzystuje ręczne granaty hukowo-błyskowe, które stosuje się między innymi do odwrócenia uwagi lub zmuszenia do opuszczenia jakiejś strefy przez szczególnie niebezpieczne osoby podczas zatrzymań. Jak dodano, do tego samego typu zadań np. w policji wykorzystywane są granatniki z amunicją hukowo-błyskową.

Podkreślono, że samo zademonstrowanie możliwości jego użycia ma ogromne oddziaływania psychologiczne na ewentualnego przeciwnika (przestępcę), co - jak wskazano - w zadaniach realizowanych przez SG może doprowadzić do zaniechania przez przestępców ucieczki, stawiania czynnego oporu lub prób przełamywania blokad samochodem podczas zatrzymania do kontroli.

Rozporządzenie według projektu wchodzi w życie 14 dni po ogłoszeniu.