Ministerstwo Sprawiedliwości planuje kompleksową reformę szkoleń i naboru do Służby Więziennej. Utworzona ma zostać między innymi państwowa akademia SW. Kształcenie w nowej jednostce rozpocząć ma się już w październiku 2018.

Zgodnie z projektem nowelizacji, głównym filarem zmian ma być utworzenie akademii Służby Więziennej, która będzie miała charakter uczelni służb państwowych. Zasady jej funkcjonowania opierać mają się na Prawie o szkolnictwie wyższym. Nadzór nad uczelnią pełnić ma z kolei minister sprawiedliwości. Celem nowej jednostki będzie nie tylko kształcenie obecnych funkcjonariuszy i pracowników Służby Więziennej. Studia wyższe przeznaczone mają być także dla kandydatów na oficerów. Słuchacze uczelni SW będą pełnić tzw. służbę kandydacką, za którą otrzymywać będą wynagrodzenie z tytułu posiadanego stopnia Służby Więziennej – od stopnia szeregowego do stopnia kaprala w ramach studiów pierwszego stopnia i od stopnia młodszego chorążego do stopnia starszego chorążego na studiach drugiego stopnia. Program edukacyjny na uczelni zapewniać będzie wiedzę z zakresu prawa, bezpieczeństwie i obronności, psychologii, socjologii, pedagogiki, odpowiadającą potrzebom penitencjarnym i resocjalizacyjnym realizowanym przez SW.

W jaki sposób, zgodnie z nową formułą szkoleń będzie można uzyskać stopień oficera Służby Więziennej? Do wyboru będzie jedna z trzech ścieżek. Pierwsza droga to ukończenie uczelni SW przez kandydatów w służbie kandydackiej. Druga możliwość to ukończenie studiów podyplomowych na uczelni SW przez osoby posiadające już wykształcenie magisterskie lub równorzędne, które pełnią już służbę w więziennictwie. Trzecia ścieżka do uzyskania stopnia oficera to ukończenie szkolenia zawodowego na uczelni SW przez absolwentów uczelni wyższych, którzy pełnią już służbę SW. Należy zaznaczyć jednak, że dopiero zdanie odrębnego egzaminu będzie postawą do nadania konkretnego stopnia SW, przy czym kandydaci z wyższym wykształceniem będą mogli być mianowani tylko na stanowiska podoficerskie lub chorążego.

Poza samą reformą rekrutacji i szkoleń funkcjonariuszy, projekt przewiduje także nowe uprawnienia dla ministra sprawiedliwości. Na mocy jego decyzji funkcjonariusz Służby Więziennej będzie mógł zostać delegowany do pełnienia zadań służbowych w ministerstwie sprawiedliwości.

Jak argumentuje MS, reforma Służby Więziennej jest konieczna, gdyż zdaniem resortu obecny system stary i archaiczny. Przeważa w nim teoria, a nie praktyka i faktyczne kształcenie. MS wskazuje także, że brak jest czytelnych ścieżek rozwoju zawodowego, co powoduje ograniczoną motywację do podnoszenia kwalifikacji. Aktualnie, nabór do Służby Więziennej realizowany jest niezależnie przez dyrektorów jednostek podstawowych bez wspólnych i szczegółowych kryteriów.

Budowa kampusu na potrzeby nowej uczelni, który powstać ma na terenach zarządzanych przez areszt śledczy w Białołęce, zaplanowana została na lata 2018-2020. Łączny koszt inwestycji ministerstwo oszacowało na 128 mln zł. Do momentu ukończenia budowy campusu, kształcenie studentów służby kandydackiej oraz studentów podyplomowych odbywać będzie się w Ośrodku Szkolenia Służby Więziennej w Kulach (wraz z oddziałem zamiejscowym w Sulejowie). Rozpoczęcie kształcenia w ramach uczelni Służby Więziennej, zgodne z planami resortu rozpocząć ma się w październiku 2018.

Etap legislacyjny

Projekt ustawy o zmianie ustawy o Służbie Więziennej oraz niektórych innych ustaw na etapie opiniowania