Zbliża się kres posługiwania się firmowymi stemplami przez przedsiębiorców. Deregulację zapowiedziało Ministerstwo Rozwoju. Zmiany mają wejść w życie jeszcze w tym roku.
Z obliczeń resortu wynika, że obecnie mamy w Polsce 800 aktów normatywnych, które nakładają na obywateli czy przedsiębiorców obowiązek stosowania pieczątek. Są to głównie akty wykonawcze do ustaw. Obowiązek taki istnieje np. przy wypełnianiu formularza PIT-4R.
– Naszym celem jest odformalizowanie obrotu prawnego. Likwidacja obowiązku stosowania pieczęci ma sprzyjać uproszczeniu procedur, zminimalizowaniu ryzyka ich przedłużenia, a w skrajnych przypadkach wydania odmowy z przyczyn czysto formalnych: z powodu braku odpowiedniej pieczęci na wniosku lub piśmie – mówi Paweł Nowak z departamentu komunikacji resortu rozwoju.
Komu pieczęć z wizerunkiem orła / Dziennik Gazeta Prawna
– Zakładamy także, że zmiana przyczyni się do zwiększenia możliwości załatwiania spraw urzędowych za pośrednictwem elektronicznych środków przekazu, a wręcz zelektronizowania całości procedur. Obowiązek stosowania pieczątki koliduje bowiem z elektronizacją – dodaje.
Szybka realizacja
Informacja o planowanych zmianach znalazła się właśnie w wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów. Termin realizacji określono na II–IV kw. 2017 r. Deregulacja odbędzie się na podstawie uchwały rządu, w której przyjęta zostanie „Informacja dotycząca deregulacji obowiązku stosowania pieczęci/pieczątek przez obywateli i przedsiębiorców”. Jej projekt jest już gotowy. Resort rozwoju już dwukrotnie konsultował z właściwymi ministerstwami i urzędami przepisy nakładające oblig posługiwania się pieczątkami pod kątem jego zniesienia.
I tak na mocy uchwały Rady Ministrów jej członkowie zobowiązani zostaną do:
- podjęcia działań w zakresie deregulacji obowiązku stosowania pieczęci/pieczątek w odniesieniu do aktów prawnych wymienionych w załączniku do wskazanej wyżej informacji (w tym do podjęcia niezbędnych inicjatyw legislacyjnych),
- przedłożenia ministrowi rozwoju i finansów sprawozdania z podjętych przez siebie działań oraz o ich wynikach.
Celem inicjatywy nie jest jednak doprowadzenie do wykluczenia możliwości stosowania pieczątek. Jeżeli z punktu widzenia danego podmiotu stempel zawierający jego podstawowe dane jest rozwiązaniem wygodnym, nie będzie przeszkód, by nadal się nim posługiwał.
– To świetny pomysł. Nigdy nie rozumiałem tego fetyszu pieczątkowego, który się ciągnął od przedszkola po inne instytucje państwowe czy banki. Najważniejszy jest podpis, który jest konieczny do złożenia oświadczenia woli w formie pisemnej, a nie pieczątka. Zamiast niej można przecież użyć papieru firmowego – komentuje adwokat Zbigniew Krüger z Kancelarii Krüger & Partnerzy.
Jak zaznacza przedstawiciel ministerstwa, projektowana deregulacja wyeliminuje również niekonsekwencję ustawodawcy.
– Z jednej bowiem strony przepisy nie przewidują nakazu posiadania i stosowania pieczęci jako obligatoryjnej formy identyfikacji przedsiębiorcy, z drugiej jednak wiele procedur wymusza zastosowanie pieczęci (firmowych, imiennych) przez wprowadzenie takiego wymogu we wzorach formularzy czy wzorach wniosków wprowadzanych w aktach wykonawczych do ustaw lub przez umieszczenie takiego formularza na stronach internetowych czy wystawionych w punktach obsługi klienta – wskazuje Paweł Nowak.
Koniec biurokracji
Pomysłowi przyklaskują już przedstawiciele przedsiębiorców. – Podpisuję się pod tą inicjatywą obiema rękami. Dziś pieczątkę wyrobić może sobie każdy. Nie daje ona rękojmi, że przybijający pieczątkę na pewno reprezentuje podmiot, którego nazwa na niej figuruje. To zbędna biurokracja – komentuje Radosław Płonka z kancelarii Płonka Ozga Adwokaci i Radcowie Prawni, ekspert Business Centre Club.
– Nieraz spotkałem się z sytuacjami w obrocie gospodarczym, gdy ktoś wymagał złożenia podpisu i przyłożenia pieczątki. Tymczasem takiego obowiązku nie było w przepisach. Dobrze, że resort rozwoju chce zamknąć ten temat. Niech przedsiębiorcy nie skupiają się już na tym, czy mają pieczątkę, tylko nad tym, co zostało zapisane w umowie – dodaje.
Urzędowe po staremu
Deregulacja dotyczyć ma wyłącznie obowiązku nakładanego na przedsiębiorców lub obywateli. Poza sferą proponowanych zmian pozostaje stosowanie pieczęci urzędowych. Zmianie nie ulegnie więc ustawa z 1980 r. o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 625 ze zm.) – to w niej znaleźć można m.in. informacje, kto ma prawo używać pieczęci z godłem polskim (patrz infografika).
Etap legislacyjny
Projekt uchwały umieszczony w wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów