Prokurator generalny wystąpił z wnioskiem o podjęcie przez skład siedmiu sędziów NSA uchwały wyjaśniającej rozbieżności w orzecznictwie sądów administracyjnych. Dotyczą one kwestii obciążania prokuratora uczestniczącego w postępowaniu sądowoadministracyjnym na prawach strony kosztami tego postępowania.
Przykładowo w wyroku z 4 marca 2014 r. (sygn. I OSK 2868/13) NSA oddalając skargę wniesioną przez prokuratora na akt prawa miejscowego odstąpił od zasądzenia od niego zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego. Podobnie postąpił również w wyroku z 25 czerwca 2014 r. (sygn. II OSK 168/13), a także w sprawie o sygn. II OSK 317/14, zakończonej orzeczeniem z 6 października 2015 r.
Ale już np. w wyroku z 2 grudnia 2014 r. (sygn. II GSK 1612/13) NSA oddalił skargę wniesioną przez śledczego, obciążając go jednocześnie kosztami postępowania kasacyjnego. Podobnie orzekł w wyroku z 10 lutego 2015 r. (sygn. II GSK 2118/13) oraz w sprawie o sygn. II FSK 968/12. Z wniosku prokuratora generalnego wynika, że takich orzeczeń było więcej.
W ocenie PG prawidłowe jest pierwsze podejście, w myśl którego śledczy nie może zostać obciążony kosztami postępowania sądowoadministracyjnego, gdy działa w oparciu o art. 8 ust. 1 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 718, ze zm.). W uzasadnieniu swojego wystąpienia wskazał, że prokurator nie jest stroną w rozumieniu art. 32 p.p.s.a, ani uczestnikiem postępowania w rozumieniu art. 33 p.p.s.a, a jedynie podmiotem występującym na prawach strony. Z kolei jego działania realizują obowiązki prokuratury w zakresie strzeżenia praworządności. Śledczy uczestnicząc w postępowaniu w oparciu o art. 8 ust. 1 p.p.s.a. nigdy nie jest podmiotem, którego interesu prawnego dotyczy wynik sprawy. Dlatego – w ocenie PG – art. 199 p.p.s.a. w zakresie, w jakim przewiduje, że koszty postępowania ponosi obligatoryjnie strona i uczestnik postępowania, nie powinny odnosić się do prokuratora, bowiem całkowicie odmienna jest jego rola w postępowaniu sądowoadministracyjnym.
Mając więc na uwadze to, że w takim przypadku prokurator nie działa we własnym interesie, lecz w interesie ogólnym, powinna zostać przyjęta reguła, że od śledczego nie powinno się zasądzać kosztów postępowania nawet w sytuacji, gdy jego skarga lub skarga kasacyjna zostanie oddalona przez Naczelny Sąd Administracyjny. A kompetentny do stwierdzenia takiej zasady jest – w ocenie PG – powiększony skład siedmiu sędziów NSA.